‘‘Arap Baharý’’ný 4 yýl önce haber verdi



Taner, ne dediyse çýktý!
Tesadüf mü, tahmin mi
yoksa kehanet (!) mi!..


MÝT’in eski müsteþarý Emre Taner’in
kurumun 80. kuruluþ yýl dönümünde
yaptýðý açýklamalar “Arap Baharý”nýn
patlamasýyla büyük bir anlam kazandý


Müthiþ bir vizyon!..
MÝT eski Müsteþarý Emre Taner’in 4 yýl önce, 80. yýl dönümü dolayýsýyla kurumun internet sitesinden yayýmladýðý mesaj, çok kýsa zamana sýðan geliþmelerle bire bir örtüþtü.


üehresi deðiþen MÝT
Arap ülkelerindeki isyanlarýn þifrelerinin yaný sýra Türkiye’nin takýnacaðý tutumun da ipuçlarýný veren Taner, MÝT’in AKP-PKK müzakerelerinde etkin rol almasýný saðladý.


Taner ne demiþti?
- Uluslararasý sistem yeniden þekillenecek, tanýmý deðiþecek.
- Birçok ulus devlet maratonu kaybedecek, egemenlik gidecek.
- Türkiye’nin ’bekle gör-tavýr al’ gibi bir tutum izleme lüksü yok.
- MÝT organizasyon þemasý ve yeni yapýlanmayla revize edilecek.

Sonuçlar ne oldu?
- 22 ülkenin sýnýrýný deðiþtirecek BOP ve GOP devreye girdi.
- Pek çok ülkede karýþýklýk çýktý, bazýlarýna ‘demokrasi’ geldi.
- Afganistan’dan Libya’ya aktif görev aldýk, BOP Eþ Baþkaný olduk.
- Yapýsý ve yönetimi deðiþen MÝT, PKK müzakerelerinde rol aldý.

Amerika ile iyi iliþkilerin fotoðrafý!
AKP’nin dýþ politika dümenini teslim ettiði Dýþiþleri Bakaný Ahmet Davutoðlu ile rotasý hayli deðiþen Türkiye, ABD-AB eksenindeki çizgisiyle birçok komþusunun nefretini kazandý, hatta elçiliklerine saldýrýldý ama ABD Dýþiþleri Bakaný Hillary Clinton’dan büyük övgüler almayý baþardý.

Taner, “Arap Baharý”nýn
þifresini 4 yýl önce verdi
2007’de MÝT’in 80. kuruluþ yýldönümü nedeniyle mesaj yayýmlayan Müsteþar, Arap dünyasýnda bugün yaþananlarý
ve Türkiye’nin tavrýný anlattý.

Tunus’la baþlayýp, Mýsýr, Libya, Yemen ve Suriye ile devam eden ve “Arap Baharý” diye adlandýrýlan Arap ülkelerindeki ayaklanmalarýn ipuçlarý, eski MÝT Müsteþarý Emre Taner tarafýndan 4 yýl önce verildi. Taner, 2007 yýlýnda Milli Ýstihbarat Teþkilatý’nýn (MÝT) 80. kuruluþ yýldönümü nedeniyle yayýmladýðý mesajda, ABD’nin Büyük Orta Doðu Projesi (BOP) kapsamýnda ilerleyen Arap Baharý ile ilgili geliþmelerin yaný sýra Türkiye’nin takýnacaðý tavrýn þifrelerini de verdi. Taner, Ocak 2007’deki mesajýnda, uluslararasý sistemin yeniden þekillendiði bir sürecin yaþandýðýný belirterek günümüzde net bir þekilde ortaya çýkan geliþmeleri haber verdi. 21. yüzyýlýn ilk çeyreðinin, 100 yýl boyunca önemli deðiþmelere yol açacak parametrelerin geliþmekte olduðu bir evreyi iþaret ettiðini belirten Taner, Türkiye’nin geliþmeler karþýsýnda bekle-gör-tavýr al gibi bir tavýr takýnma lüksü olmadýðýný da ifade etti. Taner, mesajýnda, þu ifadeleri kullandý:

Global düzeyde deðiþim
“Dünyadaki tüm deðerler, iliþkiler, sistemler ve düzenler, ister sosyal-ekonomik-siyasi, ister ahlaki-dini olsun yeniden þekillendiði ve hatta yeniden tanýmlandýðý bir süreç yaþanýyor. Yaþadýðýmýz bu süreç ayný zamanda parçasý olduðumuz uluslararasý sistemin de kurallarý, baþrol oyunucularý ve figüranlýryla mevcut olandan çok farklý bir boyutta yeniden belirlenmeye ve hatta doðmaya çalýþtýðý bir döneme kaynaklýk etmektedir. Geçmiþte de uluslararasý sistemin bir veya birden çok noktasýnda mutlaka bir deðiþim yaþanmýþtýr. Bunun etkileri geçmiþte daha çok bölgesel nitelikte olsa da günümüz þartlarýnda özellikle her alanda yaþanan küreselleþmenin sonucu olarak global düzeye taþýnmýþtýr.” “Bulunduðumuz dönem gelecekte birçok ulus devlet ve milletin hýzlý bir þekilde tarih maratonunu kaybetmeye baþladýðý süreci anlatacaktýr. Bu devletler sadece geliþmemekle ve dünya yönetiminde söz sahibi olanlar arasýna dahil olmamakla kalmayacak, ayný zamanda birçoðu günümüz teknolojik devriminin ve küresel ekonominin rekabetine dayanamayýp ulusal egemenliklerini de büyük ölçüde yitireceklerdir. Ulusal ve uluslararasý düzeyde gerçekten saðlam politikalar üretmek ve uygulamak için ulusal güvenlik ve ulus-devlet yapýsýna yönelen tehdit ve kaynaklarý iyi algýlayabilmek, ulusun karþý karþýya olduðu fýrsatlarý ve tehditleri öngörmek, doðru analiz etmek ve uygun vasýtalarla karþý koyma zorunluluðu ve ihtiyacý her zamankinden daha fazla hissedilir hale gelmiþtir. 21. yüzyýlýn güvenlik ortamý, istihbarat fonksiyonlarýnýn önemi ve etkinliðini hiç olmadýðý kadar artýrmýþtýr.

ünümüzdeki dönemde de uluslararasý sistemin kurallarý belirlenmiþ, stabil bir yapýya kavuþacaðýný ummak ve bu yönde tanýmlamalar geliþtirmek faydasýz bir uðraþ olacaktýr.”

BOP devreye girdi
Taner’in bu açýklamarýnýn ardýndan, ABD’nin Orta Doðu’da tehdit olarak gördüðü unsurlara karþý planladýðý Büyük Orta Doðu Projesi ve Kuzey Afrika ülkelerinin de dahil edildiði Geniþletilmiþ Orta Doðu Projesi, adým adým uygulanmaya baþladý. 22 ülkenin sýnýrlarýný deðiþtirmeyi amaçlayan proje, Tunus, Mýsýr, Yemen, Libya ve Suriye’de sahnelendi.

Türkiye’nin pozisyonunu anlattý
MÝT’in 80 yýlý nedeniyle yayýmladýðý mesajda Türkiye’nin, potansiyel çatýþma tehditlerinin bulunduðu Balkanlar, çeþitli istikrarsýzlýk potansiyeli taþýyan Kafkaslar ile 40 yýldýr fiili çatýþmalar ve terörist faaliyetlerle yoðrulmuþ Orta Doðu’nun arasýnda bir iç hat pozisyonuna sahip olduðunu ifade eden Müsteþar Emre Taner, Türkiye’nin geliþmelerle ilgili pozisyonu konusunda da ipuçlarý vermiþti. Taner’in 4 yýl önce ifade ettiði, “Bu süreç içinde Türkiye gerek stratejik gerekse jeopolitik önemi nedeniyle kendisini hiçbir zaman olaylarýn akýþýna býrakma ya da bekle-gör-tavýr al- taktiðiyle sýnýrlama lüksüne sahip deðildir. Yalnýz savunma pozisyonunda olmak Türkiye’ye haiz þartlar nedeniyle kabul edilemez bir davranýþ olacaktýr. Bu nedenle de Türkiye, tüm kartlarýný/avantajlarýný maksimum düzeyde bir verimlilikle deðerlendirmek durumundadýr” þeklindeki öngörüsü, günümüzdeki olaylarda ortaya çýktý.

Eþ baþkanlýk yaptý
Sýk sýk “BOP’un eþ baþkanýyým” diyen Baþbakan Erdoðan ile Dýþiþleri Bakaný Ahmet Davutoðlu, Mýsýr, Libya ve Suriye’deki ayaklanmalarda ABD’yle birlikte hareket etti.

Obama talimat verdi
Erdoðan yerine getirdi
BOP’un eþ baþkanlýðýna soyunan Baþbakan Erdoðan, Orta Doðu ve Kuzey Afrika’daki geliþmelerde ABD’yle birlikte hareket etti. Aralýk 2009’da Beyaz Saray’da gerçekleþen buluþmada, ABD Baþkaný Obama, Erdoðan’a taleplerini þöyle sýraladý: Afganistan’daki katkýnýzý artýrýn. Ýran’ý ikna edin. Ermenistan’la imzalanan protokolleri Meclis’te onaylayýn. “ ’Arap Baharý’nýn devreye girmesinin ardýndan da ABD’den Libya ve Suriye konusunda Türkiye’den istekler çoðaldý. Libya’ya müdahaleye önceleri karþý çýkan Erdoðan, daha sonra bu ülkeye yapýlan operasyonlarda büyük rol oynadý. Türkiye, NATO’nun Libya’ya müdahale eden güçlerine Ýzmir’den komuta edilmesini kabul etti. Eski dostu Beþþar Esad’a reform çaðrýlarý yapan Erdoðan, Suriye’deki geliþmelerde ABD’nin yanýnda yer aldý. Kaddafi ve Esad gibi dostlarýný kaybeden Erdoðan, Obama ve diðer ABD’li yetkililerden ise övgüler aldý. ABD’nin Ankara Büyükelçisi Ricciardone, ” Türkiye ile yakýn iþbirliði içindeyiz. Suriye’de ne yapýlmasý gerektiði konusunda hem fikiriz “ diyerek, Esad yönetiminin altýný, AKP hükümetiyle birlikte kazdýklarýnýn mesajýný verdi. Geçen haftaki Obama-Erdoðan telefon görüþmesinin ardýndan Beyaz Saray’dan yapýlan açýklamada da iþbirliði bir kez daha teyit edildi.

ABD açýlýmý denetledi
Türkiye’de 9 yýldýr iktidarda bulunan AKP, ABD’nin Büyük Orta Doðu Projesi’nin en büyük destekçisi. ABD’nin proje kapsamýnda Orta Doðu ülkelerindeki faaliyetlerinde büyük rol oynayan Türkiye, ülke içinde de Amerikalýlarýn talepleriyle hazýrlanan Kürt açýlýmý projesini uyguluyor. 2009‘da dönemin ABD Ankara Büyükelçisi James Jeffry, Türkiyle’deki açýlýmý denetleyici isim olarak da görev yapmýþtý. Açýlýmda istenilen hýza ulaþýlamadýðý zamanlarda eleþtirilerini yoðunlaþtýran Jeffry, istenilen adýmlarýn atýldýðýnda ise AKP hükümetine övgüler yaðdýrýp yeni adýmlar için cesaretlendirmiþti. Sözde Kürt sorununun çözümü için sýk sýk akýl veren Jeffrey AKP’nin ’açýlým’ performansýný övdükten sonra, terörün sona erdirilmesi için gerekli ekonomik adýmlarýýn da atýlmasý gerektiðini söylemiþti.

MÝT’teki deðiþimi de açýkladý
Emre Taner, MÝT’in 80. yýldönümü mesajýnda kurumda yapýlacak deðiþimin ipuçlarýný da verdi. MÝT’in yeni vizyonunu 4 yýl önce “2006 yýlýnda baþlattýðýmýz çalýþmalarý 80. yýlýmýzý da kutlayacaðýmýz 2007 yýlý içinde sonuçlandýrmak amacýndayýz. Birlik ve beraberlik içinde ülkemizin içinden geçirmekte olan muðlak ve tehlikeli dönemden baþarýyla daha da güçlenmiþ olarak çýkarmak ve çocuklarýmýza gurur duyacaklarý bir gelecek býrakmaktýr” þeklinde açýklayan Taner’in çalýþmalarýnýn ardýndan 2009 yýlýnda MÝT’in yapýlanmasýnda çok önemli deðiþiklikler oldu. Ýstihbarat ve operasyonlar tek müsteþar yardýmcýlýðý bünyesinde birleþtirildi, iç ve dýþ istihbarat birimleri olarak yeniden örgütlendi, karþý-casusluk birimi önem açýsýndan iç ve dýþ istihbaratla eþit düzeye yükseltildi. Dinleme ve izleme görevlerini üstlenen elektronik ve teknik istihbarat biriminin düzeyi de müsteþar yardýmcýlýðýna yükseltildi. MÝT’in kamuoyuna dönük yüzü olarak bilinen Psikolojik Ýstihbarat Baþkanlýðý ise
kaldýrýlýyor.

Vazgeçilmez üç ayak
Eski MÝT Müsteþarý Emre Taner, 4 yýl önceki mesajýnda, bölgedeki geliþmeler karþýsýnda Türkiye’nin sahip olmasý gereken donanýmlar için þu ifadeleri kullanmýþtý: “Türkiye için güçlü bir ekonomi, kusursuz bir dýþ politika ve caydýrýcý bir askeri yapýlandýrma þeklinde adlandýrabileceðimiz çok saðlam üç ayaða sahip olmak bir zorunluluk olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Bu üç ayaðýn ifade edilen özellikleri ise güçlü, dinamik, etkin, esnek; hareket kabiliyeti yüksek ve yaratýcý bir istihbarat yapýlandýrýlmasýna ihtiyaç vardýr. ülke olarak içinden geçmekte olduðumuz bu zörlu dönemde özellikle merkezinde bulunduðumuz ve bir parçasý olduðumuz uluslararasý sistemin geliþim süreci, Milli Ýstihbarat Teþkilatý olarak duyduðumuz sorumluluðu en üst seviyeye çýkarmýþ durumdadýr.”

Apo ile görüþmeleri üstlendi
TESEV’in Kürt raporunda yer alan ücalan ile devlet görüþmelerinin tarihçesinde, 2005 yýlýna kadar askerler tarafýndan yapýlan görüþmelerin 2005 yýlýndan itibaren dönemin MÝT Müsteþar Yardýmcýsý Emre Taner tarafýndan üstlendiði ifade edildi. Taner, Ýmralý Cezaevi’nde ücalan’la görüþtü. Taner, Ýmralý görüþmelerini emekliliði nedeniyle görevi býraktýðý 2010 yýlýna kadar sürdürdü ve ardýndan bu görüþmeleri Adalet Bakanlýðý, Ýçiþleri Bakanlýðý ve Emniyet Müdürlüðü’nden bürokratlara býraktý.

Kalýn’dan itiraf
Arap ülkelerindeki ayaklanmalar konusunda Türkiye’nin oynadýðý rol, Baþbakan Erdoðan’ýn danýþmaný Ýbrahim Kalýn’ýn önceki gün Washington’da yaptýðý açýklamayla kanýtlandý. Kalýn, Arap dünyasýndaki haydut rejimleri angaje etme politikasýnýn Türkiye’ye, Arap Baharý’nýn sonucunu þekillendirmede eþsiz etkileme gücü saðladýðýný belirtti. Washington Times, Kalýn’ýn konuþmasýný “Türk Politika Danýþmaný: Türkiye Arap Baharý’ný þekillendiririyor” baþlýklý haberinde yansýttý.

Osmanlý önerisi
ABD’nin BOP projesine AKP dýþýnda eski Genelkurmay Baþkaný Yaþar Büyükanýt da destek verdi. 2008 haziranýnda Orta Doðu’yla ilgili açýklamalarda bulunan Büyükanýt, “Osmanlý Ýmparatorluðu döneminde Orta Doðu’da çeþitli etnik ve dinsel gruplarýn yüzyýllara varan süreçte bir arada yaþamýþtýr. Bölgedeki çatýþmalar neden ve ne zaman baþladý, bu sorunlarýn kaynaðý ne? Kiþisel görüþüm, bu sorunlarýn birinci dünya harbi sonrasýnda baþladýðýdýr” diyerek çözümün Osmanlý modelinde olduðunu ifade etmiþti.


27/06/2011 - 00:05:17 / YENÝüAð