ORHAN GAZI

Osmanlý padiþahlarýnýn ikincisi.

Sultan Osman Gazi'nin oðlu olup, dedesi Ertuðrul Gazi' nin vefat ettiði 1281 senesinde Söðüt' te doðdu. Küçük yaþtan itibaren tam bir disiplin ve intizam ile istikbalin beyi olacak þekilde yetiþtirildi. þeyh Edebali ve Dursun Fakih gibi alimlerden ilim öðrenip, feyz aldý. Gençliðinden itibaren Bizans tekfurlarýyla olan gazalara katýldý. Kumandanlýk ve devlet idaresi konusunda bilgi ve tecrübe kazandý. Babasýnýn yaþlýlýðý dolayýsýyla 1324' den itibaren devlet idaresinin baþýna geçti. Osman gazi, onu Bursa' nýn fethiyle görevlendirdi.

Orhan Bey' in 1326' da Bursa' yý fethi sýrasýnda Osman Gazi vefat etti. Babasýnýn naþýný Bursa'da Gümüþlü Künbed' e nakledildikten sonra Osmanlý Devleti' nin ikinci sultaný olarak tahta geçti ve devlet merkezini Yeniþehir' den Bursa' ya nakletti.

Bundan sonra fetih ve gaza hareketine hýz veren Orhan Gazi, 1329' da Bizans kuvvetlerini Pelakanon' da aðýr bir yenilgiye uðrattýktan sonra 1330' da Ýznik' i aldý. Devlet' in geçiçi merkezi haline getirilen Ýznik þehri imar edilerek, Ýslami eserlerle süslendi. Orhan Gazi, Ýznik' in en büyük kilisesini camiye çevirerek burada Cuma namazý kýldý..

Fetih hareketine devam eden Orhan Gazi, 1331' de Taraklý, Mudurnu ve Göynük kasabalarýný, 1333' de Gemlik, 1336' da Kirmastý, Mihaliç ve Ulubat kasabalarýný zabt etti. 1337' de ise Ýzmit' in fethi ile, Kocaeli yarýmadasýnýn tamamý Osmanlýlarýn eline geçti.

1353' de Bizans' taki iç karýþýklýklardan faydalanan faydalanan Orhan Gazi, Gelibolu' da üimbe kalesine sahip oldu. Bu, Osmanlýlarýn Rumeli' ye geçerek bölgeleri tanýmalarý ve gelecekteki fetihleri bakýmýndan önemli rol oynadý. Nitekim oðlu Süleyman Paþa'yý Rumeli' deki kuvvetlerin baþýna tayin eden Orhan Gazi, Bolayýr' dan Tekirdaðý'na kadar uzanan bölgeyi feth ettirdi.

Diðer taraftan Anadolu' da da birliði, saðlama çalýþmalarýna hýz veren Orhan Gazi; Karesioðullarýndan 1345' de Balýkesir' i, 1350' de ise Bergama ve Edremit' i, Eretna beyliðinden de 1354' de Ankara' yý aldý.

Orhan Gazi, büyük oðlu büyük oðlu Süleyman Paþa' nýn 1359' da bir av sýrasýnda attan düþerek vefat etmesi üzerine üzüntüsünden hastalandý ve 1360' da vefat etti. Bursa' daki Gümüþlü Künbet' e defnedildi.

þahsiyeti nesillere örnek mahiyette olan Orhan Gazi, halim-selim olup, son derece merhametliydi. Kolay kýzmaz, kýzýnca da belli etmezdi. Askerlerini ve tebasýný kendinden fazla korurdu. üok adildi. "Adaletin en kötüsü geç tecelli edenidir. sonunda hüküm isabetli olsa geçken adalet zulümdür." buyururdu. Orhan Gazi' nin Ýslam ahlakýna hayran olup, adaletine gýpta eden hýristiyanlar kendi soyundan ve dininden hanedanlarýn yerine , Osmanlý isaresini tercih ederlerdi.

Orhan Gazi devrinde fethedilen beldeler ilmi, mimari ve sosyal te'sislerle süsülendi. Ýznik fethedilince, manastýrý medreseye çevirerek ilk Osmanlý medresesini kurdu. Yine Ýznik' te yaptýrdýðý imaretin açýlýþýnda kendi eliyle fakirlere aþ daðýttý. Ahalisinden müslim ve gayri müslim hiç kimsenin aç kalmamasýna gayret etti.

Cihaddan vazgeçmez ve emri altýndakileri devamlý Allahü tealanýn dinini yaymaya teþvik ederdi. Oðlu Murad Gazi' ye " Oðul! Cennet - mekan babam Osman Gazi Han bir avuç topraðý beylik yaptý. Biz Allah' ýn izniyle beyliði sultanlýða çevirdik. Sen daha da büyüðünü yapacaksýn! Osmanlý' ya iki kýt'a üzerinde hükmetmek yetmez. zira Ý'la-yý kelimetullah (Allahü tealanýn ismi þerifini yüceltmek, Ýslamiyet' i yaymak) azmi iki kýt' aya sýðmayacak yüce bir azimdir. " diyerek son vasiyetini yapmýþtýr..