TAHÝR TüRKKAN'IN TARÝH NOTLARI
BEþÝNCÝ BüLüM
BüYüK ARAþTIRMACI KüZIM MÝRþAN'IN TESBÝTLERÝ
ESKÝ TüRKLERDE ÝLÝM
ORTA ASYA VE GüüLER
KüZIM MÝRþAN, DüNYA TARÝHÝðni ORTA ASYA ile, ORTA ASYA TARÝHÝðni þimdiki TüRK BOYLARIðnýn atasý saydýðý ORTA ASYA ÝNSANI ile baþlatýr.
Onun bu düþüncesi, Vadim A. RANOVðun 1993 tarihinde yayýnladýðý eserle ORTA ASYAðda YERLEþÝK KüLTüR MERKEZLERÝðnin PALEOLÝTÝK üAÐðdan beri varolduklarýný belirtmesiyle, daha kesin bir ifade ile 850.000 yýl önce ortaya çýktýklarýný söylemesiyle kesinlik kazanmýþtýr.
Yani TüRKLERðin atasý ORTA ASYA ÝNSANI, zamanýmýzdan 850.000 yýl önce YERLEþÝK HAYATða geçmiþtið TüRKLER için öne sürülen "göçebe kavim" bu açýdan baþtan tutarsýzdýr.
Bu YERLEþÝK ORTA ASYA ÝNSANI yaþadýðý maðaralarda duvar resimleri (PÝKTOGRAM) yapmýþ, (M.ü. 30.000) , sonra M.ü. 15.000ðlerde bu resimleri sembol þekillere, yazý türünde resimlere (PÝKTOGLÝF) dönüþtürmüþtür. TüRKLER bu sembollere TAMGA adýný vermiþler, zamanla bu ORTA ASYA TAþ DEVRÝ RESÝM YAZISI, bugünkü TüRKüEðnin temelini teþkil eden PROTO-TüRKüEðnin ALFABESÝðni oluþturmuþtur.
Zamanýmýzdan 130-60 milyon yýl önce OZU-OGÝZ nehri (Dinyeper), KAZAN kenti ve YENÝSEY yakýnlarýndaki Krasnoiarsk þehri arasýnda büyük bir Ýü-DENÝZ vardý. Yine bundan 15.000 yýl kadar önce bu Ýü-DENÝZ parçalandý, ve 5 küçük iç deniz ile bir çok bataklýk haline geldi.
Bu iç denizler þunlardýr: UüAÐIY KüL, OÐ-UR, OBÝL-UüÝ, OM-OÐ ve UüUÐILTIR KüL... Ayrýca UüUÐILTIR KüLðü KARADENÝZðe baðlýyan KARA KüL (Azak Denizi) ve bugünkü SÝBÝRYAðyý kaplýyan OB-OL bataklýðý vardý. SUB-OÐ, ANT-URUÐ, üR-APA, AT-OÐI BOLIK, KAJGAR, AKSU, KUüA, EB-IS BOLIK, OMÝÐÝ-KURGAN, AT-OM ESÝG adýndaki þehirler o zaman birer liman þehri idi.
HARÝTA'da görülen bu iç denizler þimdi KARA-KUM, KIZIL-KUM, SARI-KUM, TAKLAMAKAN gibi çöllerin bulunduðu mýntýkalardýr.
Buralarýn deniz olduðunu çöllerde bulunan deniz hayvanlarý fosillerinden anlýyoruz. Yukarda saydýðýmýz deniz ve þehir adlarýný da ALP ERÝN, üNRE-BÝNBAþI, YOLUÐ TÝÐÝN gibi ülkemizde pek tanýnmayan Asyalý Türk tarihçilerden ve PROTO-TüRKüE yazýtlardan öðreniyoruz.
Bu çölleri ayýran çatlaklarda IDUG-AT üGüZ (Bereketli Nehir, sonraki Farsça adý Amu-derya) ve ÝYÝNüU üGüZ (Tarýma Faydalý Nehir, Farsça adý Siri-Derya) oluþtu. OM-OÐ iç denizi de kuruyunca geriye ÝKÝN ERÝS (Aral Gölü) kaldý. UüUÐILTIR iç denizi kuruyunca ortaya TURGÝ AYIRGüN KüL (Türkðü Ayýran Göl) oluþtu. M.ü. 3000ðlerde HAZAR TüRKLERÝðnden dolayý HAZAR DENÝZÝ adýný aldý. Batýlýlar bu denize Mer Cassepienne derler ki, KASSÝLER Denizi anlamýna gelir.
Bölgede bulunan yazýtlarda, metinlerde OK, KARA, TAU, TAÐ, KUL gibi kelimeler geçer ki, hepsi TüRKüEðdir ve KOZMOZðla ilgilidir. Ancak ecnebi araþtýrmacýlar bu kelimeleri TüRKüE hariç bütün dillerde aradýklarý için, anlamýný bulamazlar.
OK kelimesi, PROTO-TüRKLERðin büyük bir bölümünün kendilerine yakýþtýrdýklarý addýr. KOZMOZðdan "ateþ halinde döne döne gelip yeryüzüne indiklerinden" dolayýdýr. OK-ONÝM OÐ (devlet), OK-OMÝÐ (kent), OK-AT (yer), OK-OZ ULÝG KüL (deniz) gibi pek çok kelime vardýr.
PROTO-TüRKLER, bu iç denizlere OK-ONGUNUS adýný vermiþlerdir. Bu kelime "OK halkýnýn üevrelediði Deniz" anlamýna gelir. Yani TüRKLER bu denizlerin etrafýnda yaþamakta idilerð Bundan binlerce yýl sonra bu kelime Eski Yunancaðya OKEANUS olarak geçmiþ, ondan da OKYANUS kelimesi doðmuþtur.
KARA kelime OK-ARA kelimelerinin sýkýþmasýndan oluþmuþtur. "OK halký arasý", yani "Ok halklarýnýn kendi içinde, onlarýn yaþadýðý yer" anlamýna gelir. KARA-TAU, KARA-TEPE, KARA-KüL, KARA-SU þeklinde karþýmýza çýkar ki, mesela KARA-SU aslýnda siyah su deðil; "OK TüRKLERÝðnin etrafýnda yaþadýðý su" demektir.
TAU, Anadoluðda kullanýlan DAÐ kelimesidirð Batýlýlar kelimeyi Sanskritçe kabul ederler. Aslýnda TAU (TAÐ), "gökyüzüne tagðýlý (takýlý), bitiþik, oradan sarkan" anlamýnadýr. Yüksek olmayana TAÐ denmez, TEPE denir. üünkü gökyüzüne deðmez. KARA-TAU, "OK TüRKLERÝðnin yaþadýðý dað" demektir.
TAG-TAU kelimelerinin KOZMOZðla ilgisini TOROS DAÐLARIðnda da görürüz. Batýlýlar bunun TAURUS kelimesinden geldiðini söylerler ama nasýl ortaya çýktýðýný açýklýyamazlar. TAURUS kelimesi TAU-ER-USðun sýkýþmasýndan oluþmuþtur. ER (erme, eriþme), US (yüce, gök) demektir. Bu durumda TAU-ER-US, "göðe eriþen dað" anlamýna gelir ki, bu daðlarý bundan daha iyi tanýmlayan bir ifade olamaz.
Bu tahlillerin GüNEþ DÝL teorisine uygunluðuna da dikkatinizi çekmek isteriz.
Bahsettiðimiz iç denizlerin bulunduðu bölgede sýrayla:
- BÝR-OY BÝL KONFEDERASYONU (M.ü. 9000-M.ü.1517)
- AT-OY BÝL KON FEDERASYONU (M.ü.1517-M.ü.879) (Bir adý da AT-UKUS BÝL)
- TüRüK BÝL FEDERASYONU (M.ü.879-M.S.580)
devletleri kurulmuþtur.
BÝR-OY BÝL (BÝR= bir, 1, tek, birleþmiþ ... OY= düþünce, oy, kanaat, kanýt, sistemð. BÝL=belde, egemenlik, hükümranlýk) aslýnda "TEK SÝSTEM BELDESÝ, TEK DEVLET HüKüMRANLIÐI, KONFEDERASYON" demektir. Bu KONFEDERASYONða ON-UYUL, OK-ONÝM OÐ, ALTUN UYUþ, ve ÝSUB-URA BÝL devletleri dahildi. Böylece KONFEDERASYONðun etkisi OZU-üGÝZðden (Dinyeper) üÝN hududuna, güneyde MEZOPOTAMYAðya kadar yayýlmýþtý. BÝR-OY BÝLðin ilk baþkenti bilinmemektedir. Ýkinci baþkenti ise, SUB-OÐðdur. SUB-SU, OÐ-KUTSAL demek olduðuna göre, bu þehir KUTSAL SU adýný taþýyordu. Baþkent M.ü.4241ðde AT-OGI BOLIKða taþýndý. Bu þehir Ruslar tarafýndan iþgale kadar SARAY, Sonra üARÝüÝN, VOLGAGRAD, sonra da STALÝNGRAD olmuþtur. þimdi yine VOLGAGRAD deniyor.
Bu devletlerin halký olarak yaþýyan TüRKLER, M.ü. 30.000ðde DUVAR RESÝMLERÝðni yapan, M.ü. 15.000ðde RESÝM YAZIðyý kullanan insanlardýr. BÝR-OY BÝL KONFEDERASYONU döneminde TüRKLER ilk yazýyý kullanmýþlardýr. (M.ü. 7000) Bu yazý örnekleri ASYAðdaki TAMGALI- TALAS-ISSIK üçgeninde bulunmuþtur. Bu kültürü iç denizlerin kurumasý ile gittikleri yerlere taþýmýþlardýr
Bölgede yaþiyan insanlar tabiat þartlarýndaki deðiþikliklere uyarak batýya, doðuya, güneye, kuzeye yayýldýlar. Aslýnda bu tarz göçler zamanýmýzdan 30-40.000 yýl önce baþlamýþtýð TüRKLERðin ORTA ASYAðdan göçlerini, bu göçlerin yollarýný, insanlarýn gittikleri yerlere kendi kültürlerini taþýmalarýndan, maðara ve duvar resimlerinden, dikili taþlardan tesbit etmek mümkündür... Bu duvar resimlerini, resim yazýlarý, ancak TüRK TAMGALARIðný tanýyarak deþifre edebilmekteyiz.
Aslýnda Güü ETMEK ile GüüEBE olmak arasýndaki farký da iyi anlamak gerekir. ORTA ASYA ÝNSANI ve onun soyundan gelen TüRKLER göç ederler ama çoðu YERLEþÝK hayatý tercih edip DEVLET kurar. Sürekli göçebe TüRK aþiretleri vardýr ama, TüRKLERðin çoðu bunlardan ayrýlýp yerleþmeyi tercih etmiþlerdir.
Bu Güü YOLLARI þöyledir:
- OK diye bilinen PROTO-TüRKLER, ilk TEK TANRI inancý ile; TANRI BELDESÝ, KOZMOZ kavramlarý ile; ATEþ KüLTü, GüNEþ KüLTü ile , ve kutsal YILAN-BOÐA, KURT-ÝT, LEOPAR, DAÐ KEüÝSÝ inanýþlarý ile HÝMALAYALARða ulaþmýþlar, TÝBET yaylasýna varmýþlar, HÝNDÝSTANða inmiþlerdir. Bölgedeki BUDÝZMðin temelini teþkil eden ilk din kitabý ALTI YARIK TÝGÝN oralara giden TüRKLERðe aittir.
- DOÐU ANADOLUðya ISUB-URA BÝL devletinin devamý olan SUBAR ve SABÝRLER ile girmiþlerdir. Ýlk göç edenler KAFKASYA-URMÝYE GüLü-KUZEY MEZOPOTAMYAðya yerleþmiþlerdir. Bu yerleþme M.ü.15.000ðlerde baþlamýþ, daha sonra ORTA ANADOLU ve BATI ANADOLUðya yayýlmýþtýr.
- ÝKÝN-ERÝS (Aral Gölü) kýyýlarýndan hareket eden ESEN TüRKLERÝ, ORTADOÐUðya inmiþlerdir. Burada SUBARLARðýn yazýsý SüMER, FENÝKE yazýsý olarak ortaya çýkmýþ, sonradan GREK, BÝZANS, LüTÝN ve SLAV alfebelerine temel teþkil etmiþtir.
ORTA FIRATðta (ÝDUK-AT) bulunan M.ü. 5500ðlere ait TELL ES SAWWAN seramiklerinde OK, Uü, ONü gibi PROTO-TüRKüE tamgalar görülmektedir.
SüMER yazýsýnda tam 18 adet PROTO-TüRKüE tamga vardýr. UR, URUK kelimeleri "kent" demek olduðu gibi, GÝR-SU da "yer-su" anlamý verir. ÝDUK-AT "Fýrat"týr, Aþ-UR ise hem bir devlet adý, hem de "Dicle"dir. Bu ikinci kelime "aþ vurulan yer, topraklarý bereketli kýlan nehir" demektir. Aþ-URðun baþkenti ANT-UB UüUÐðdur. "Yüce Antlaþma Liderliði" anlamýna gelir ki, bir federasyonu simgeler.
- OK veya ON diye anýlan bu PROTO-TüRKLERðin bir bölümü de KUT-YAK olarak adlandýrdýklarý AVRUPAðya göçmüþlerdir.
HERODOTðun SKOLAT diye okuduðu, bizim ÝSKÝTLER dediðimiz millet te OK TüRKLERÝðnin soyundandýr. Bunlar OK-OZ ULÝG KüLðin (Karadeniz) kuzeyinden Uü-ESÝG EL-AT adýný verdikleri ROMANYAðyý da içine alan sahada yaþýyan ve kendi OK-UþUY devletleriyle M.ü. 2000ðlerde TüRüK BÝL federasyonuna katýlmýþlardýr... Burada ekleyelim ki, bizce OÐUZ kelimesi aslýnda OK-OZðdan, UZ kelimesi de OZðdan gelir. Her ikisi de OÐUZ (GUR, GUZ, UZ, OÐUZ) demektir... Böylece OÐUZLARðýn M.S. 700ðlerde ortaya çýkmýþ bir kavim olmadýðý, binlerce yýl öncesine, OK TüRKLERÝðne dayandýðý da ortaya çýkar.
HEREDOT, onlarýn kullandýðý Uü-USÝG EL-AT ifadesini SKOLAT diye okumuþ, bu GREKLERðde SKÝT olmuþ, Fransýzcaðya SCYTHE (Sit) diye girmiþtir.
Peki, Uü-USÝG EL-AT ne demektir?.. PROTO-TüRKüEðde bu (Uü=lider; ESÝG=etik, edilmiþ; EL= halk, il; AT=ad, bilinen) "OKðlardan oluþan ve lider olarak tanýnan halkýn devleti" anlamýna gelir.
- Bir kol ÝSÝ-YÝR adýný verdikleri TUNA havzasýna inmiþler, su yollarýný takip ederek yüksek vadilere yerleþmiþlerdir.
- Bunlar AVUSTURYA ALPLERÝ, ÝSVÝüRE ALPLERÝ, ÝTALYA ALPLERÝðne ulaþmýþlardýr. Bir kýsmý yollarýna devam ederek FRANSAðya girmiþler, PÝRENELERðden geçerek ÝSPANYAðya varmýþlardýr. Oradan PORTEKÝZðe ulaþmýþlardýr. Bugün FRANSA ve ÝSPANYAðda yaþýyan BASKLAR iþte bu HERODOTðun SKOLAT dediði, kendilerine EU-SCO diyen ÝSKÝT TüRKLERÝðnin bir koludur.
Bir kol da FRANSA'dan ÝNGÝLTERE'ye geçmiþler ve adanýn kuzeyine yerleþmiþlerdir. Bugün ÝSKOü diye bilinen bu halkýn atasý ÝSKÝT TüRKLERÝ'dir. (Ýngilizcesi SCOT-SCIT) Bunu kendileri de kabul ederler.
- Büyük bir OK grubu ise, M.ü.2500ðlerde ALPLERðden ÝTALYAðya inerek oraya yerleþmiþtir. Bunlar da ÝSKÝTLERðin ETRüSK diye bilinen koludur.
- TUNAðdan güneye inenler BALKANLARða yerleþmiþtir. ARNAVUTLUK, MAKEDONYA, TRAKYAðya yerleþmiþlerdir.
- M.ü.3000ðlerde YUNANÝSTANða ulaþan kol ise PELASK olarak bilinir. Onlar da ÝSKÝT TüRKLERÝðndendir.
- Kuzeyden ve doðudan Anadoluðya girenler EGE bölgesine, daha sonra da ADALARða yayýlmýþlardýr. P. KRETSCHMER, "M.ü. 5000 yýllarýnda Anadoluðda kaybettiði ESÝ-EM kelimesinin adalarda karþýsýna çýktýðýný" belirtmektedir. Ancak bu bilim adamý, bahsettiði kelimenin TüRKüEðde "imek-olmak (to be)" fiili olduðunu bilmemektedir.
Bu göçleri göz önünde tutunca, PROTO-TüRKüEðde "deniz, akarsu, su örtüsü" anlamýna gelen üG-üZ kelimesinin Greklerce AEGEUS (EGE) haline getirildiðini düþünmek yanlýþ olmaz.
- PROTO-TüRKLERðden bir kol da MEZOPOTAMYAðdan yollarýna devam ederek OT-OÐ adýný verdikleri MISIRða yerleþmiþlerdir. Bunu, MISIR YAZITLARIðndaki TüRK TAMGALARIðndan tesbit ediyoruz.
- üte yandan, iç denizlerin kurumasýna raðmen ASYAðda kalan OK TüRKLERÝðnden AT-ATA-URðlar (TATAR) kuzeyde MOÐOLÝSTANðda üTÝGÝN ÝRÝþ devletini kurmuþlardýr.
- M.ü. 3000ðlerde BüYüK OKYANUSða kadar ulaþan TüRKLER, bugünkü üÝNðin kuzeyinde OD-URUGÝN YÝþ devletini, üÝNðin güneyinde ise UþUNTUNG UYUZ devletini kurmuþlardýr. PEKÝNðin ilk adý UþUNTUNG BOLÝK idi. BALIK kelimesi eski TüRKüEðde þehir anlamýna gelir. TüRK asýllý HAN sülalesi sýrasýnda HANðBALIK oldu, yani HAN þEHRÝ(baþkent)...
KORE DENÝZÝðnin eski TüRKüEðdeki adý TALUYðdur. SARI NEHÝRðin ilk adý gene TüRKüEðdir: TALUY OGÝZð Diðer nehirler de þöyle bilinir: NANKÝN-ATATA BUV, HANTUNG-ANTUNG, HUANG-HO=UYUSU-OGÝZdir. PROTO-TüRKLERðin TABGAü-BARBAR dedikleri üÝNLÝLER ise ORDOS bölgesinde yaþarlar. üÝN ALFABESÝðnde tam 41 TüRK TAMGASI þekil olarak bulunur, anlamlarý ise deðiþmiþtir.
- PROTO-TüRKLERðin bir kolu SÝBÝRYAðya yayýlýrken, bir kolu da BERÝNG BOÐAZIðný aþarak ALASKAðya ulaþmýþ, oranýn ESKÝMOLARðýný meydana getirmiþ, bir kolu da KANADA ve AMERÝKAðya inerek KIZILDERÝLÝ diye bilinen halký oluþturmuþtur.
- Bir baþka kol RUSYAðnýn kuzeyine yayýlarak o bölgenin ESKÝMOLARðýný, bir baþka kol da FÝNLANDÝYAðdaki SAMOYETLERði meydana getirmiþtir. Sadece SAMOYETLER deðil, FÝN-OGUR halký da TüRKLERðle akrabadýr.
- üÝNðden güneye inen bir baþka kol da PASÝFÝK ADALARIðna yayýlmýþtýr.... Oralarda bulunan ve okunamýyan pek çok yazýt, meseleye PROTO-TüRKüE ile eðilecek bilim adamlarýný beklemektedir.
_____________________________
KüZIM MÝRþANðýn eserleri:
- Türk Metriði , 1966
- Berechnung der staticsh unbestimmten Tragverke mit Erzatzlasten, 1968
- Proto-Türkçe Yazýtlar, 1970
- Dechiffrierung der Protogriechischen Inschriften, 1973
- Altý Yarýq Tigin, 1978
- Proto-Türkçeðden Bugünkü Kürtçeðye, 1983
- Urqun-Selene Yazýtlarý Ýçin Kabul Olunan Tarih Tesbitlerinin Yeniden Gözden Geçirilmesi, 1983
- Anadolu Proto-Türkleri, 1985
- Is the Universe a Statical System Like a Frame? , 1986
- Proto-Türk Bilginlerine Göre Astro-Fizik, 1990
- Bolbollar (Historialar), 1991
- Pictogramms, Petroglyphs, Isub-üg and Uw-On Inscriptions from Anatolia and On Qut Qolunç, Ancient Texts Related to Physics and Astronomy, from the Region Turfan (W. China) , 1992
- Tatarcaðnýn Türk Alfabesi ile Yazýlmasý, 1992
- Prototürkische Grammatik , 1993
- Yazý Ýþaretleri, 1993
- Alfabetik Yazý Baþlangýcý ve Glozel Yazýtlarý (Paris, Sorbonneðda 27.3.1993ðde verdiði konferans)
- Alfabetik Yazý Baþlangýcý, 1994
NOT: Büyük araþtýrmacý Kazým Mirþan, bu eserlerinde tam 121 Proto-Türkçe yazýtýn okunuþunu vermektedir.
***
email: ttrkkan@excite.com
Alinti
