Demokrasi Ve ÖlkÖcÖ Yaklaşim

[axuliuma]

DEMOKRASİ VE üLKüCü YAKLAşIM ..............TEMİZELLER.COM

GİRİZGüH

1965 yılında CKMP yönetiminin 1960 ihtilalini gerçekleştiren MBK üyelerinden bir kısmınca devralınmasını takiben şekillenip, 1969ğdan 12 Eylül 1980 askeri müdahalesine kadar MHP çatısı altında geliştirilen ve daha sonra MüP etrafında tekrar örgütlenmeye başlayan radikal milliyetçi akım, Türk siyasi literatürüne ğülkücü Hareketğ olarak tanımlanmıştır. ülkücü Hareket, birçok ayırıcı özelliğe sahip olmasına rağmen, yüzyılın başlarında Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu, Mehmet Emin Yurdakul gibi fikir ve aksiyon adamları tarafından şekillendirilen düşünce geleneğinin temsilcisi pozisyonundadır.

ülkücü ideoloji keskin bir yapıya sahip olmakla birlikte sınırlarını kertede her zaman radikal milliyetçiliğin çizdiği bir alan içinde hareket etmiştir. Dolayısıyla ülkücü Hareketin, Türk-İslam tezinden laik Kemalist yaklaşıma kadar uzanan geniş bir yelpazede çeşitli görüşleri bünyesinde taşıdığı söylenebilir. Ancak, hakim görüşler hangi yönde ağırlık kazanmış olursa olsun ğdevletçiğ anlayış çizgisinden büyük oranda değişiklikler yaşanmamıştır. CKMP/MHP/MüP çatıları altında süregelen radikal milliyetçi/ülkücü ideoloji bütün pratiklerinde ğdevletin bekasığ prensibine sadık kalmış ve ğgüçlü devlet, mutlu milletğ
şeklinde sloganlaştırdığı bir görüş çerçevesinde hareket edegelmiştir. Dündar Taşerğin ğNe hürriyet, ne demokrasi, ne insani haklar, nede başka bir şey ülke bütünlüğümüzden daha aziz, istiklalden daha değerlidir.ğ şeklindeki tespiti bu çerçevede değerlendirilmelidir.

Devletçilik anlayışının hareket içinde teorik olarak her zaman geçerliliğini muhafaza etmiş olduğunu ancak pratiğin verileri dikkate alındığında bazı dönemleri geri plana itildiğini ve hatta bir ölçüde reddedilmediğini söylemek yerinde olacaktır. ürneğin 1980 askeri müdahalesi sonarsısında, devlet gücü ile ayrı kamplara düştüğü gözlenen ve takibat altına alınana ülkücüler arsında ğdevletin bekasığ anlayışının zayıflama eğilimi gösterdiği ve daha ileri giderek devlete karşı şüpheci ve eleştirel bit tutum geliştiği müşahede edilmiştir. Bu noktada üst yönetim ile mensuplar arsında görüş ayrılıkları yaşandığı ve ğdevletğ konusunda farklı görüş ayrılıkları yaşandığı ve ğdevletğ konusunda farklı tanımlamaların geliştirildiği söylenebilir.

Ayrıca ülkücü Hareket içerisinde 1980 sonrası büyük ruhsal ve fikri bunalım yaşanmıştır. Hareketten ayrılanlar 1965ğ1980 yılları arasındaki parti içi demokrasi anlayışını şiddetle eleştirmiş, hareket otoriter bir yapıya sahip olmakla suçlanmıştır. Hareket içinde kalanlar arasında ise 12 Eylül öncesinin emir komuta türü hiyerarşisine karşı olunduğunu ifadelendiren yaygın bir anlayış söz konusudur.

üte yandan ülkücü Hareketin gerek devlet ve ge*rekse demokrasi konusundaki tahlilleri ve pratik tecrübeleri, hiçbir zaman ciddi bir şekilde ele alınmamış*tır. Sol tarafından ülkücü Hareket ile ilgili yapılan araştırmalarda, doğal olarak araştırmayı yapanların dünya görüşleri araştırmanın kaderini belirlemiş ve araştırmaların hedefi "anlamak"ğtan uzaklaşıp "kara*lamak" noktasında yoğunlaşmıştır.

Bu çalışmanın amacı ülkücü Hareket başlangıçtan bu yana demokrasi konusunda ki ana hatlarını ortaya koymaktır.


Radikal Milliyetçilik ve Demokrasi

27 Mayıs 1960'da demokrat Parti iktidarını devi*rip, yönetime el koyan MBK içinde sayıları yirmiyi bulan radikal kanadın 14 üyesi, 13 Kasım 1960'da CHP ile işbirliği içinde bulunan ılımlı komite üyeleri tarafından tasfiye edilip yurt dışına gönderilmiştir.

MBK üyeleri arasında ayrılığa yol açan en öne*mi sebep radikal kanada mensup üyelerin ülke yönetiminde ve devlet mekanizmasında köklü değişiklikler gerektiğine olan inancı olmuştur. MBKğnin ılımlı kanadı ise, ihtilalin, Demokrat Partiyi yönetimden uzaklaştırmakla misyonunu tamamladığını ve yönetimin tekrar sivillere devredilmesini düşünüyordu. Tabii bu arada ılımlı MBK üyeleri ile tek sivil siyasal organizasyon olan CHP arasında yoğun trafik söz konusudur.

İhtilalin 14ğler ismiyle anılan radikallerini genel fikri eğilimleri ise: mevcut siyasi organizasyonlara, radikallerin kendi ifadeleri ile ğstatükocu-muhafazakarğ olmaları nedeniyle ülkenin büyük sorunlarına köklü çözümler getiremeyeceği yönündedir. Radikallere göre, Türkiyeğnin zaman kaybetmeye tahammülü yoktu ve bundan dolayı tarafsız ve güçlü bir milli birlik komitesi iktidarı, sağlık hizmetlerinin sosyalizasyonundan başlayıp, toprak reformuna kadar uzanan bir dizi reform politikasını gerçekleştirmeye kadar yönetimde kalmalıydı. Bu reformu yürürlüğe geçirebilmek için ise ğen azğ dört yıllık iktidar dönemi öngörülüyordu.

14ğler, yurt dışında sürgünde bulundukları süre içerisinde mevcut fikirlerini geliştirmeye ve pratiğe geçirme yoları aramaya devam edecekti. Ancak bu arada ikiye ayrılacak ve Türkeşğin liderliğini kabul etmeyen Kabibay-Erkanıt-Selmazer üçlüsü Türkiyeğye döndükten sonra 1965ğte CHPğden seçimlere katılacaktır. Muzaffer Karan her iki grubun da dışında kalarak TİPğten meclise girecek ve Türkeş, Baykal, Esin, üzdağ grubunun başını çektiği diğer radikaller ise CMKPğye dahil olacaktır.
Bu noktada radikal milliyetçilerin siyasi partilere katılmalarının temel nedenini vurgulamak, şartlarla birlikte metot değişimini ifade ediyor olması nedeniy*le önem taşımaktadır.

Sürgün yıllarında ülke hakkındaki düşüncelerini pratiğe geçirmek için yeni bir ihtilal zemini arayan ra*dikaller, Türkiye'ye döndükten sonra güçlerini ülçmüş ve neticede bir ihtilal ile iktidarı ele geçirmenin müm*kün olmadığını anlayarak, siyasal partiler yoluyla ikti*dar mücadelesinin daha verimli olabileceği konusunda hem fikir kalmışlardır.

CKM önde gelenlerinin davetleri üzerine 1965'dc partiye giren Türkeş ve arkadaşlarından par*tiyi büyük bir atılıma geçirmeleri beklenmiş ancak. CKMI 1965 seçimlerinde çok düşük bir oy almıştır. üstelik Türkeş ve arkadaşlarından oluşan yeni CKMP liderleri de seçimlerden çok büyük bir başarı ile çıkmayı beklemişler, büyük bir çaba ile ülkeyi baştan aşağı dolaşmışlardır.

Seçimlerden önce hazırlanan ğMüreffeh ve Kuvvetli Türkiye İçinğ adlı CKMP programı aşağı yukarı 27 Mayısğta radikallerin yapmak istediklerinin ifadesidir.

Hareketin 1967ğ1969 dönemindeki eğilimi Kemalist, radikal refetmiştir. Parti programının 11. maddesinde ğAtatürkçülükğ evrensel manada ve tesir taşıyan Türk milli kurtuluş hareketinin özel adıdır. Yaşayan ve gelişen bir hayat görüşü, hizmet felsefesi ve vazife ülküsüdür. Atatürkçülük, barışa, hürriyete, insan değerine sevgi Türklüğe aşk, ilmin önderliğinde inanıştır.ğ denilerek Kemalist kimlik ortaya konulmuştur.

Temel İlkelerimiz, Ana Davalarımız, İcraat Planlarımızğ adlı bir parti yayınında işse, partinin ırkçılığı reddettiği belirtildikten sonra ğBizim milliyetçiliğimiz özelliklerini Türk tarihinden, halk sevgisinden, toplum geleneklerinden ve Atatürk ilkelerinden alan barışçı, hürriyetçi, demokratik ve her türlü emperyalizme karşı bir milliyetçiliktir. Görüşüne yer verilmektedir. Milliyetçilik parti önderliği tarafından ekonomik, sosyal ve kültürel bir ideolojik olarak algılanmıştır.

CKMP liderliği bu dönemde kendisini ğİkinci Kuvayi milliyeğ hareketi olarak görmüştür. Birinci radikal Türk milliyetçiliği dönemi Mustafa Kemalğin iktidar yılları temsil eder. Bu dönemde Türk milleti total bir yenilenme geçirmiştir. Sonra İnönü ile bürokrat muhafazakarlık dönemi açılmıştır. 1944ğde Türk Milliyetçiliği ağır bir darbe yetmiştir. CKMPğnin amacı Türk toplumuna Mustafa Kemal'den sonra ikinci bü*yük hamleyi yaptırmak toplumu total/tümden yenile*mektir.

CKMP önderliği Türkiye yi az gelişmiş, Batı güdümünde bir devlet olarak algılamaktadır. Türkiye kendi gücü ile değil, dünyadaki dengelerin verdiği izin sayesinde ayakta kalabilmektedir. İşte bu temel tespitten sonra önderler için hedef; Türkiyeğnin hızla kalkınması, az gelişmişliğin yenilmesi olarak belirlenmiştir. Bu tespit, parti programında, ğTürkiye, geri ve hasta bir ekonomik bünyenin bütün belirtilerini taşımaktadır. Siyasi bir bütün anlamını taşıyan vatan, İktisadi birlik ve bütünlük ifade etmekten uzaktır.ğ şeklinde ifade edilmiştir. Hedef ise, parti programında ğYeniden teşkilatlanma, nazari bir sistem yaratma gayreti değil, çağa hakim düzene, şuur ve planla ulaşma hamlesidir. Kendi gücüyle yaşayan kudretli, hür, müreffeh, bağımsız bir Türkiye kurmaktır.ğ şeklinde ifade edilmiştir. Partinin sanayileşme politikasının anlatıldığı 175.maddede yapılan Türkiye tahlilinde önderliğin endişesi şöyle dile getirilmiştir. ğBiz atom-füze çağının açıldığı bir dönemde mahvolmaktan kurtulmak, bağımsız bir millet olarak yaşayabilmek, iktisadi, içtimai bünye geriliğinin yarattığı kütlevi işsizliği, yokluğu yenebilmek ülke ve halkın varlığını en verimli şekilde değerlendirebilmek, refah ağına girebilmek için sanayi devrimini yurdumuzda süratle gerçekleştirmeyi, modern bir istihsal düzeni kurmayı temel vazife sayıyoruzğ

176. maddede ise devamla ğBu amaçla millet yeniden teşkilatlandırılacak, Türkiye halkının ve ekonomisinin toprağa ve ziraata bağlı genel yapısı değiştirilecektir. Zirai cemiyet ve ekonomi tipinden endüstriyel düzene geçiş ve sanayi devrimi, radikal uygulama isteyen bir planla gerçekleştirilecektir. Geleceğin Türkiyeğsi nüfusun yüzde seksen beşi yeniden kurulmuş şehirlerde yaşayan bir sanayi devleti olacaktırğ denerek iddialı hedefler ortaya atılmıştır.

1965 yılında demokratik yoldan iktidarı hedefleyen radikaller ve Türkeş, Er ve Taşerin haricinde diğer radikallerin ayrılmasından sonrada CKMP/MHP çizgisinin demokrasi ile ilkesel bir uzlaşmazlığı olmamış, demokrasi parti tarafından reddedilmemiştir. Ancak hızla kalkınmanın bir gereği olarak görülen ğgüçlü iktidarğ hedefi çerçevesinde partinin iktidara geldiği zaman yürütme erkini güçlendireceği vurgulanmıştır. Bu çerçevede parti 1961 Anayasası ile şekillenen Türk siyasal yapısını eleştirmiştir. T.B.M.Mğnin 1961 Anayasası ile Millet Meclisi ve Türkiye Cumhuriyet senetosu diye iki ayrı organa bölünmesini parti gereksiz görmüş, Senetonun Türkiyeğnin ihtiyaçlarından kaynaklanmadığını ve yasamanın işlerini yavaşlattığını ileri sürmüştür. Parti, ğgüçlü iktidarğ gerçekleştirmenin bir aracı olarak da Başkanlık sistemini ileri sürmüştür.

1970ğli yılların özellikle ikinci yarısında Marksist terör örgütlerinin geliştirdikleri değişik devrim teorileri çerçevesinde ülkeyi teröre ve şiddet ortamına sürüklemelerine paralel olarak ülkücü harekette kendiliğinden devletin bekası endişesi, hızlı kalkınma arzusunun önüne geçmiştir. Devletin bekası konusunda gösterilen endişe, hareketi 12 Eylülden sonra çok tartışılan devleti koruma misyonunu yüklenmeye itmiştir. şiddet ortamı içinde hareket, 1975 e kadar kendi içinde pek sağlamadığı demokrasi ortamına ğdüşüncede hürriyet, eylemde birlikğ şeklinde ifade edilen slogan çerçevesinde erişmiştir. Ancak, ülke demokrasisine CKMP/MHPğnin bu dönemdeki katkısı doğrudan değil dolaylı olarak, ğTek Yol Devrimğ stratejisini benimseyen siyasal şiddet örgütlerinin iktidarı ele geçirmesini engelleyici çalışmaları ile belki negatif anlamda olmuştur.

Sonuç
Radikal Türk milliyetçiliğin siyasal organizasyonu olan CKMP/MHP hareketinin Türk demokrasisinin gelişmesine doğrudan katkıda bulanmak gibi bir fikri eksen üzerinde olmadığı açıktır. Ancak parti pratiğinden çok, parti önderlerinin zaman zaman hedefi aşan ve/veya gereksiz açıklamaları, CKMP/MHP hareketini neredeyse Türkiyeğdeki tek anti-demokratik tavır sergileyen siyasal parti olarak ön plana çıkarmıştır. ürneğin radikal dinciliğin temsilcisi olma iddiasını taşıyan MSP/RP çizgisinde, lider hegemonyası CKMP/MHP den çok daha güçlü iken, CKMP/MHPğnin lider olgusunu sürekli vurgulayışı CKMP/MHP yi parti içi demokrasiden yoksun tek parti konumuna düşürmüştür. Keza devletin demokrasiden daha önemli olduğu şeklindeki açıklamalar, partiyi, proleterya diktatörlüğünü savunan veya milli egemenliği reddeden partilerden daha anti-demokrat bir konuma itmiştir.

üzetle CKMP/MHP çizgisi kendisini olduğundan fazla anti-demokrat tutan içinde gösterebilen tek siyasal oluşumdur. Ancak anti-demokrat tutum sergileyen tek parti değildir. Sadece onlardan birisi olmuştur. Ama bu tutum, CKMP/MHPğnin olumlu katkılarını, unutturmamalıdır. CKMP/MHP oluşumunun üyelerinden binlercesi bu katkılarda bulunabilmek için Marksist şiddetin kurbanı olmuşlardır

ümit üZDAĞ
SOSYO-POLİTİK YAKLAşIM DERGİSİ
şUBAT- MART 1993 (SAYFA 57ğ58