Bölücü DTPðnin ðPetrol payýð talebinin önü açýldý Devlet, il özel idareyi petrol gelirine ortak yapýyor

MECLÝS Genel Kurulu gündeminde bulunan Petrol Kanunu Tasarýsý hakkýnda þok iddialar... Devlet hissesinin yarýsýnýn, petrolün çýktýðý il özel idaresine býrakýlmasýný öngören düzenlemenin siyasi açýdan devletin hükümranlýðýnýn parçalanmasý anlamýna geldiði öne sürüldü. Bunun ilerleyen dönemde Türkiyeðnin baþýna büyük dertler açacaðýný savunan MHPðnin iddiasý Ankaraðyý karýþtýrdý. Yapýlan yorumlarda, petrolden pay isteyen DTPðli belediyelerin de devreye girmesiyle, siyah altýnýn terör örgütü PKKðya akacaðý yorumlarý yapýldý.

Baydemirðin isteði

Yýllardýr Türkiyeðde petrolün varlýðý, yabancý þirketlerin ilgisi ve kaynaklarýn yeterince araþtýrýlamamasý kafalarda soru iþaretleri yaratmýþtý. üzellikle yabancý firmalara ihale edilmek üzere olan mayýnlý arazilerde de TPAOðnun kazdýðý 8 kuyudan da petrol çýkmasý , Türkiyeðye yönelik oyunlarý gözler önüne serdi. Tam bu aþamada baþta Diyarbakýr Büyükþehir Belediye Baþkaný Osman Baydemirðin ðbölgenin petrol geliri bölgeye býrakýlsýn açýklamasýð bölgede nasýl bir tezgah kurulduðunu bir kez daha ortaya koydu.

Kafalar karýþtý

Bu kez Ankaraðyý karýþtýran geliþme ise Meclis Genel Kuruluðnun gündeminde olan Petrol Yasa Tasarýsý oldu. Tasarýnýn 19. maddesindeki ifadelere dikkat çeken MHP Genel Baþkan Yardýmcýsý Oktay Vural, devlet hissesinin yüzde 50ðsinin ruhsatýn bulunduðu il özel idaresine býrakýlmasýnýn devletin hükümranlýðýný parçalayacaðýný savundu. Vural, þu uyarýyý yaptý: ðPetrol Kanunu Tasarýsýðnda, devlet hissesi, ðüretilen petrol üzerinden devlete verilecek hisseð olarak tarif edilmektedir. Anayasaðnýn 168. maddesine göre tabii servetler ve kaynaklar, devletin hüküm ve tasarrufu altýndadýr. Anayasaðnýn bu emri ortadayken Kanun Tasarýsýðnýn 19. maddesinin son fýkrasýyla bu devlet hissesinin yüzde 50ðsi, ðruhsatýn bulunduðu il özel idaresineð býrakýlmaktadýr. ð

Eyalet sistemi mi?

Baþbakan Erdoðan ile Dýþiþleri Bakaný Gülðün, Irakðýn enerji gelirlerini deðerlendirirken, bunlarýn Iraklýlarða ait olmasý gerektiðini söylediklerini hatýrlatan Vural, bir yandan bu görüþ savunulurken, diðer taraftan Türkiyeðde petroldeki devlet hissesinin yarýsýnýn il özel idaresine býrakýldýðýna dikkat çekti. Bunun siyasi anlamýnýn ðdevletin hükümranlýðýný parçalamakð olduðunu savunan Vural, ðDevlet hepimizin devleti, üretilen petrol tüm milletimize ait ise bunun yarýsýnýn petrol çýkan yörelere verilmesinin siyasi sonucu, devletin adeta baþka otoritelere pay vermesi deðil midir? Türkiyeðde bir eyalet sistemi mi oluþturulmak istenmektedir? Ýl üzel Ýdaresi Kanunuðnda böyle bir gelir kaynaðý yer almadýðýna göre, Petrol Kanunuðna bunu koymak tam anlamýyla yerel yönetimleri mali açýdan güçlendirmek deðil, kaynaklara göre ayrým yaparak Türkiyeðyi parçalamaktýrð deðerlendirmesini yaptý.

Kurulda tartýþýlacak

Anavatan Mersin Milletvekili ve Meclis Enerji Komisyonu üyesi Hüseyin üzcan da, düzenleme konusunda dedikodulara mahal býrakýlmamasý gerektiðini vurgulayarak. ðTürkiye bugün 81 il. Bunu göz ardý ederek petrolü belli bölgelere baðlamamak lazým. ülkenin geneli düþünülerek hesap edilip, yedi bölgeyi de ortak deðerlendirmek gerekir. Petrolün çýktýðý yerlerle ilgili bu düzenleme bir nevi ayrýmcýlýk olur. ülke geneli hesap edilerek planlama yapýlmalýdýrð dedi. üzcan, maddenin tartýþmalarý sýrasýnda görüþlerini Genel Kurul gündemine getireceðinin de altýný çizdi.

ülkenin baþýna büyük sorunlar açar

Türk Enerji Sen Baþkaný ve Kamu Sen Konfederasyonu Genel Baþkaný Bircan Akyýldýz da, düzenlemeyi sert bir dille eleþtirdi. Madenler konusunun çok hassas olduðunu hatýrlatan Akyýldýz, ðDevlet hissesinin yüzde 50ðsinin il özel idarelerine býrakýlmasý çok ciddi yanlýþ olur. Zaten madenlerle ilgili tablo endiþe verici boyutta. Belediyeye devir yerine il özel idarelerine devir de tehlikeyi gidermez. Ýl Genel Meclisi oluþturulduðu zaman yerel yönetimlerde birçok karar alýnýrken, merkezi idare tanýnmaz noktaya gelebilir. Sözüm ona göstermelik tedbirlerle olay geçiþtirilemez. Devletin kendi kurallarý, prensipleri vardýr, onun dýþýnda hareket edilmemesi gerekir. Burada resmen yeraltý kaynaklarý konusundaki insiyatif veriliyor. Bu hüküm, ülkenin baþýna çok büyük sorunlar açarð ifadesini kullandý.

AKP: Ayný madde madenlere de geçerli

Meclis Enerji Komisyonu Baþkaný AKPðli Soner Aksoy ise yapýlan deðerlendirmelere tepki gösterdi. ðSöyledikleri sonucu doðuracak bir þey yokð iddiasýnda bulunan Aksoy, ðÝl özel idaresine belli bir yüzde veriyor. Devlet hissesi verilirken, açýlan kuyunun derinliði, kullanýlan teknoloji, denizde veya karada olup olmadýðýna bakýlarak ayrý ayrý deðerlendirmeler yapýlýyor. Zaten çok cüzi bir miktar özel idarelere kalýyor. Madende de benzer bir pay varð diye konuþtu.

Tercüman