Türkiye nereye gidiyor?

[bozok]

Türkiye nereye gidiyor?


Yiğit Bulut
ybulut@gazetevatan.com
07.10.2007




Cumartesi sabahı gazetelerin ekonomi sayfalarında hep birlikte okuduk; 1 dolar 1,18 YTL...

Bu köşede ğ1 dolar neden 1 YTL olur, nasıl olabilirğ gibi detayları çok tartıştık, bugün bunlara girmeden konuyu başka bir noktadan ele alacağım.

İlk önce, İstinyeğde ziyarete gittiğim alışveriş merkezi gerçeği ile başlayalım. üarşamba sabahı yakın bir dostum telefon etti ve ğTürkiye ne kadar gelişti, Kanyonğun Avrupa ve Amerikağda eşi yok diyorduk, şimdi İstinye Park açıldı, git, bir gör, Türkiye uçtu, gidiyorğ gibi ifadeler ile durumu bana aktardı...

Kalktım, gittim, gördüm...

Gerçekten ğbüyüklük, mimari, varolan markalarğ açısından ğAmerikağda bile bulamayacağınızğ bir yapı. Aynen İstanbulğdaki ğdiğer birkaç alışveriş merkeziğ gibi.

Bu noktada aklınıza şu soru gelebilir; bu merkezlerin ğ1 doların 1 YTL olmasığ ile alakası ne?

Konunun ğfinansalğ kısmını daha doğrusu ğdoların sıcak para baronlarının pozisyonlarığ gereği düşme sebepleri ile ilgili detaylarını son iki yazıda ele almıştım. Bu yazıda ğyukarıdaki alışveriş çılgınlığınınğ doların düşüşü ile ilgili kısmını daha doğrusu ğtüketim dinamikleriniğ sorgulayacağım.

Sevgili dostlar, bir ülkede; dev alışveriş merkezlerinin açılması, düşen kurla birlikte ucuzlayan ithal markaların sokak başlarına kadar satış ağlarını genişletmeleri, o ülkenin halkının ğben ne üretiyorumğ kısmını sorgulamadan ğdüşen kurun da kendine kattığı ekstra alım gücüğ ile ğtüketim çılgınlığına kapılması ve bunu bir de dünyanın en yüksek faizi ile yabancı kaynaklardan, onların Türkiyeğdeki bankalarından borçlanarakğ yapması: o ülkenin ğuçuruma doğruğ sürüklenmesidir...

Ne güzel değil mi?

Bir ülkeye para sokarak finansal pozisyon açıyorsunuz, soktuğunuz para ile kuru aşağı basarak açtığınız pozisyonun karına düşen kur farkını ekliyorsunuz; düşen kur ile sattığınız malın miktarını artırıyorsunuz ve o ülke, bazı akıllılar ğ100 milyar dolar ihracat yaptıkğ diye şov yaparken; her 1 dolarlık ihracata karşı 1,2 dolarlık ara malı ve 1,5 dolarlık toplam ithalat yapar hale geliyor... Bunun adı da ğekonomik mucizeğ oluyor...


Kimse kusura bakmasın ama daha önce defalarca anlatmaya çalıştığım gibi yine bu ğsahteğ düzene ve bu ğsahtekarlığağ sessiz kalamayacağım. Sürüye katılıp, elimde ğpembe boyaylağ size yalan söyleyemeyeceğim. ülke ğsıcak para destekliğ bir alım ile ğbütün ekonomik refleks noktalarınığ kaybettiği gibi ğyabancı parağ, soğuk suya atılıp yavaş yavaş ğalışarak ölenğ kurbağa etkisiyle; ülkeyi, ğaşırı karlar elde ettiği bir ortamdağ felakete sürüklüyor, içini boşaltıyor. Bunun adı mucize falan değil, bunun adı ğçaresizlikğ, ğacizlikğ...


Sonuç: Yıllar sonra torunlarım bana ğTürkiye tarihinin en ağır ekonomik istila dalgası ileğ karşı karşıya kaldığında; ğsen basında ses verecek yerlerde olmana rağmen ne yaptın dede?ğ demesinler diye, en azından bugüne kadar verdiğim karşı sedanın bir devamı olarak ğpembe uykulardağ olan Türk halkına ğsistemin nasılğ çalıştığını dilim döndüğü kadar aktarmaya çalıştım. Torunlarıma da maalesef ğeski Türkiye haritasınağ bakarak en azından şunu söyleyeceğim; elimden geleni yaptım ama toplum ğbilinç tutulmasığ yaşıyordu.

Son söz: Bir ülke ğsıcak paranın kendi karını artırmak için aşağı bastığı kurun seviyesiyleğ, ğdev alışveriş merkezleriyleğ, ğher gelir düzeyini saran tüketim çılgınlığığ ile öğünmez... Ne kadar ürettiğiyle, fabrikalarıyla, dünya genelinde marka haline getirdiği ürünleriyle, araştırma-geliştirme gücüyle, ortak aklıyla öğünür...


Not: Yukarıda anlattıklarıma ğgümrük birliğiğ felaketini de ekleyin ve sorun; Türk firmaları, düşen kur ve yabancıya satılması sonucu kredi alamadığı bankalar gerçeği ile serbest dolaşamadığı halde rekabet etmek zorunda olduğu Avrupalı şirketler ile nasıl başa çıkacak? üıkamayacak ve üretmek yerine ğithalatçığ olacak... Yani KOBİ kıyımı yaşanacak, yaşanıyor...

[bozok]

ğKendini yok ederekğ büyüyen tek ekonomiyiz...

Yiğit Bulut
ybulut@gazetevatan.com
01.11.2007


Size bir soru sorarak başlamak istiyorum; Türkiye büyüyor mu? ğEvet, büyüyorğ diyorsanız, ikinci bir soru ile devam etmek istiyorum: Tabana yayılmış, aynı anda ğekonominin bütün çarklarınınğ genleştiği bir yapı varsa; patronlar, sivil toplum kuruluşlarının başındakiler ve en önemlisi ğsıcak para döngüsüğ dışında kalan halk, neden feryat ediyor?

ğHalkın sorunu yokğ diyorsanız, size sivil toplum örgütlerinin başkanlarının, üreterek kazanan iş sahiplerinin yaptığı açıklamalardan bazı örnekler, buyurun bir göz atın:

* Türkiyeğnin en büyük sivil toplum örgütlerinden birinin başkanı konuşuyor: ğ(...) Türkiye tamamen ithal ürünleri tüketen, üretenin cezalandırıldığı bir ülke haline geliyor. Cari açık 2006ğda kaldırılamayacak şekilde patlayacak. Daha açıkçası, ekonominin sağlam olması gereken bacakları tek tek kırılıyor.ğ

* Başka bir sivil toplum örgütünün yöneticisi: ğ(...) Türkiye, 1875 Osmanlığnın son günlerine geri dönüyor. Kontrolsüz ithal mallar, Gümrük Birliğiğnin de etkisiyle üreticinin belini kırarken, düşen kur üreteni cezalandırıyor.ğ

* İMKBğde de işlem gören, Türkiyeğnin en büyük üreticilerinden bir şirketin en büyük ortağının sözleri: ğ(...) Dayanamayacağım, işçi çıkarmamak için zorlanıyoruz ama sona yaklaştık...ğ

Sevgili dostlar, yukarıda isimleri siyasi otoritenin tepkisini çekmesin diye vermedim. ünemli olan isimler değil söylenenler ve maalesef söylediklerinin hepsi doğru. Doğru ve en önemlisi feryatları sadece kendileri için değil, feryatları ğyok olan, dönüştürülenğ üreten Türkiye modeli için...

Peki sorun nerede?

ğHer şey çok iyiğ diyenler bu derece yanılıyor olabilir mi ?

Birlikte sorgulayalım...

*Cari açık ve dış ticaret açığında rekorlar kıran, yani parasını değerli kılarak ithal mallarını kendi ülkesinde ucuz hale getiren, döviz kurunun sıcak para girişi ile devamlı düşen bir trend içinde kalmasını sağlayan her ülke; kısa vadeli tanımlanmış bir gözlem aralığında büyür.

* Evet, son 5 yılda ğaçıklanan verilerğ bir büyüme rekorudur ama dünyanın ilk ve tek cari açık ve dış ticaret açığı ile sağlanmış bir büyüme rekorudur. Bu aslında büyüme değil, cari açık ve dış ticaret açığı gibi iki önemli değişkeni dibine kadar zorlayan ve ekonomiyi orta ve uzun vadede sakat bırakacak illüzyondur.

* Bu büyüme Türk üreticisinin büyümesi değil, Türkiyeğye mal satan yabancı üreticilerin büyümesidir. Türkiyeğye 2003 yılında 100 birim mal satan bir yabancı üretici 2003-2007 arasında yıllık ortalama yüzde 5-15 arasında büyüyerek, düşük kur ile ğbüyüdüğümüz kadar fazla malğ satar hale gelmiştir. Bu denklem değişikliği o firmanın Türkiyeğdeki rakibinin de kapanmasına, iflas etmesine yol açmıştır. Böyle büyüme olur mu? Dünya üzerinde kendi üreticisini yok ederek büyüyen bir ülke örneği daha var mı?

*Büyümeyi sağlayan ğkuru basarakğ aynı anda sıcak paranın rantını maksimize eden dinamiğe, serbest dolaşamadığı için mal satamayan yerli endüstrinin günden güne ithalatçı olması gerçeğini ekleyin, ortaya çıkan sonuç çok net; ithalata dayanan kısa vadede lüks tüketim ile yerli üreticinin yok olması pahasına büyür görünen bir ekonomi.

Sonuç: Ballandırılarak anlatılan büyüme, ülkedeki sağlam dinamiklerin zorlanarak, ğsıcak para, düşük kur, artan dış ticaret açığı, cari açık gibiğ etkenler ile sanal bir tablo oluşumudur.

Ballandırarak anlatılan ğstabiliteğ ise ğartan sıcak paranınğ sağladığı ğsürdürülemezğ bir durumdur.

Son soru: Siz hiç büyüyen bir ekonomide insanların borcundan dolayı intihar ettiğini, üretimden para kazanan tesislerin patronlarının ağladığını, işçi çıkarıldığını, hırsızlığın arttığını, kapkaçın şehirleri esir aldığını, işsizliğin rekor kırdığını, rekabet edemeyen üreticinin aynı malın ithalatçısı olduğunu gördünüz mü?

ünemli not: Yukarıdaki tespitler ğkısa vadedeğ finansal stabilite bozulacak, 1994-2001 tipi dalgalanmalar yaşayacağız anlamına gelmez. Sistem ğentropikğ bir yapı olduğu için dağılıp kaosa geçmeye eğilimli olsa bile, içeridekiler veya yeni katılımcılar ğsistemi beslemeyeğ devam ettikçe yani ğpara ekleyerek kazanç sağlamayağ devam ettikçe dağılmadan devam eder.

Nereye kadar?

ğMarjinal kuruş, marjinal karğ sağlamadığı noktaya kadar.

Bu nokta gelince, içerideki karın transferi başlar ve sanal kule çöker.

[bozok]

Türk borsası artmıyor, ğRomağnın sermaye piyasasığ oluşuyor..

Yiğit Bulut
ybulut@gazetevatan.com
02.11.2007



Konuşulanları dinliyorum; ğborsa şu kadar olmuş, kur bu kadar gerilemiş, finans piyasalarında rekorlar kırılmış...ğ

Bunları konuşanlara soruyorum; bugün Türkiyeğde yaratılan finansal aktivite ve genleşmeden Türk halkı ne kadar pay alıyor?

Soruyu cevap aranmak üzere aklımıza yazalım ve gelin başlıkta bahsettiğim cümleyi açacak tezden bahsedelim...

Tez: Yaşadığımız topraklar üzerinde süratle gelişen bir ekonomik aktivite var. Evet, buraya para geliyor, her şey-her yer satılıyor ama olan bitenin adı ekonomik gelişim değil. Topraklarımız üstünde ğdilsiz, dinsiz, ırksızğ yeni bir Roma tesis ediliyor. Bu dönüşüm sürecinin sonunda ğTürk halkığ coğrafya üzerinde sadece ğhizmet sektöründeğ çalışan ğbir toplulukğ halinde dönüşecek, dönüştürülecek...


Detaylara gelince, birlikte inceleyelim...


***


* Anadolu toprakları bir zamanlar Roma eyaletiydi ve özellikle Araplar Anadolu halkına, Roma diyarından anlamına gelen Rumi derlerdi.

* Mevlana Celaleddin Rumi, örnek olarak tespit edebileceğimiz en tanınmış isim. İkna olmayanlar için Mevlana hakkında hazırlanmış bir yabancı kaynaklı siteden alıntıyı aktarabiliriz: ğ(...) it is a historical fact that ğRumiğ simply meant Anatolian back in time and that is why Mevlana is called Mevlana Celaleddin Rumi. Rumi, from the word Roma, was loosely used for the land of the old Eastern Roman Empire. Even the Seljuk sultanate that ruled Konya while Mevlana was living there was called ğSultanate of Rum.ğIt is this fact that made us call Mevlana Anatolian. There has never been a country called Anatolia. Calling Mevlana Anatolian, is the same as calling him Rumi. It is like calling someone European or African...ğ

* Bugün bazı yazarlar, Türkiye Cumhuriyeti toprakları merkezli yeni bir Roma kurulduğunu dile getiriyorlar ve bu tez Avrupa ve Amerikağda ciddi şekilde tartışılıyor.

* Son günlerde gerek Türkiyeğde, gerekse yurtdışında, Türk ve yabancı iş adamları, diplomatlar, bürokratlar İstanbul ve Anadolu topraklarının tarihte bütün dillerin, dinlerin ve ırkların en sorunsuz şekilde yaşadığı yerler olduğu tespitini, altını çizerek tekrarlıyorlar.

* Türkiyeğnin ekonomik olarak büyüdüğünü hatta ğpatladığınığ iddia edenler şu soruya da cevap verebiliyorlar mı? ğBüyüyen Türkiye Cumhuriyeti mi yoksa Türkiye Cumhuriyeti kontrolü haricinde kalma hedefinde olan sermayenin buradaki yerleşimi mi?ğ

* Türkiyeğdeki kamu varlıklarının, bankaların, şirketlerin, otellerin, toprakların süratle yabancı birikim eline geçtiğini görünce ve IMFğnin ğTürkiyeğde yerleşik bankalara ve şirketlere yabancı denetimi kabul görsünğ dayatmasını da bu gerçeğe ekleyince, aklıma şu soru geliyor; burada ekonomik bir aktivite var ama bu acaba varolanın büyümesi mi yoksa dedikleri gibi ğRoma mı yeniden tesis ediliyor?ğ


***

Tespitler sonrası sonuçlara geçelim:

1- Büyüyen egemen Türkiye Cumhuriyeti değil, tam tersi Türkiye Cumhuriyetiğnin egemenliği zayıflaması pahasına büyüyen bir ekonomik aktivite var.

2- Büyüyen Türk varlığı değil, tam tersi, yaşadığımız; Türk varlığını kendi hanesine transfer eden yapının genleşmesi, semirmesi.

3- Türkiyeğde ulus devlet tasfiye ediliyor yerine yabancı sermaye tarafından sahip olunan, yine dışarıdan denetlenmesi öngörülen bir yapı kuruluyor. Diğer bir deyişle ğpiyasa devleti.ğ

Son söz: Evet, yaşadığımız topraklar üzerinde süratle gelişen bir ekonomik aktivite var. Evet, buraya para geliyor. Evet, her şey-her yer satılıyor ama olan bitenin adı ekonomik gelişim değil. Topraklarımız üstünde ğdilsiz, dinsiz, ırksızğ yeni bir Roma tesis ediliyor. Bu noktada her Türk vatandaşına düşen tercihini yapmak; ya Romalı olmayı tercih edip, yeni yapıda şansını deneyecek veya Türkiye Cumhuriyetiğnin tasfiye edilmesine karşı çıkıp kendinin olana sahip çıkma savaşımıza katılacak.

Not: şimdi başlıktaki soruyu sorun kendinize; Türk halkı, yaratılan ğfinansal genleşmedenğ ne kadar pay alıyor?