Halk daha çok borçlanýyor daha zor ödüyor


Güngör Uras
Olaylarýn içinden
guras@milliyet.com.tr
09.04.2008



Küçük banka þubelerinin birkaçýnda görevlilerle konuþtum. “üevrenizde büyük iþyerleri olmadýðýna göre, kimlere kredi veriyorsunuz?” diye sordum. “þimdilerde daha çok ihtiyaç kredisi veya tüketici kredisi veriyoruz. üevredeki küçük iþyerlerinin kredi alacak durumlarý yok. O iþyerleri sahipleri bile tüketici kredisi ve kart borcuyla iþlerini çevirmeye çalýþýyor” dediler.

Ýhtiyaç kredilerinde aylýk faiz yüzde 1.8 dolayýnda, kredi miktarlarý ise genelde 2 bin YTL ile 10 bin YTL arasýndaymýþ.

Halkýmýzýn tüketici kredisi ve kredi kartý borçlarý mart ayý sonunda 98.5 milyar YTL oldu. Mevduat bankalarýnýn ayný tarihlerde YTL kredileri toplamý 202 milyar YTL idi.

Demek ki, mevduat bankalarýmýzýn toplam YTL kredilerinin yarýsýný halkýmýz ihtiyaç kredisi veya tüketim kredisi olarak kullanýyor.


Borçlar artýyor
Bu tür kredilerin toplamý 2006 yýlý sonunda 66.3 milyar YTL idi. 2007 yýlýnda yüzde 38 oranýnda bir artýþ oldu. 2007 yýlý sonunda 91.3 milyar YTL’ye yükseldi. 2008 yýlýnýn ilk 3 ayýnda ise bu tür krediler 7.2 milyar YTL arttý.

2008 yýlý mart ayý sonu itibariyle 98.5 milyar YTL’ye yükselen toplam tüketici kredileri ve kredi kartý borcunun 27.1 milyar YTL’lik bölümü kredi kartý borcu, 33.8 milyar YTL’lik bölümü konut kredisi borcu, 31.7 milyar YTL’lik kýsmý ihtiyaç kredisi borcu, 5.7 milyar YTL’lik bölümü otomobil kredisi borcu.

Halkýmýz artýk otomobil kredisi kullanmýyor. Otomobil borcu artmýyor. Azalýyor.

Kredi kartý borcunun artýþýnda da yavaþlama var. 2008 yýlýnýn ilk 3 ayýnda kredi kartý borcundaki artýþ sadece 1.4 milyar YTL.

Buna karþýlýk, halkýmýz konut için borçlanmayý sürdürüyor. Yýlýn ilk üç ayýnda konut kredilerindeki artýþ 3 milyar YTL’ye ulaþtý. Ýhtiyaç kredilerindeki artýþ ise 2.8 milyar YTL oldu.

þimdi geliyoruz konunun üzücü yanýna... Krediyi almak kolay ama ödemek güç hale geldi.


üdemeler aksýyor
Ferdi kredi kullanarak borcunu ödeyemeyenlerin sayýsý 2006 yýlýnda 17.885 iken, 2007 yýlýnda 54.251 oldu.

2007 yýlýnýn ocak ayýnda 8.584 iken, 2008 yýlýnýn ayný döneminde 25.420 oldu.

Kredi kartý borcunu ödeyemeyenlerin sayýsý 2006 yýlýnda 166.653 iken, 2007 yýlýnda 266.472‘ye yükseldi.

2007 yýlýnýn ocak-þubat döneminde ferdi kredi borcunu ödeyemeyenlerin sayýsý 8.584 iken, 2008 yýlýnýn ayný döneminde 25.470’e çýktý. Kart borçlusu sayýsý ayný dönemde 55.015’ten 101.235’e týrmandý.

Ferdi kredi borçlularý ve kart borçlularý sayýsýndaki artýþ mevduat bankalarý için henüz tehlike teþkil etmiyor. Bankalarýn ferdi krediler ve kartlardan elde ettikleri toplam faiz ve hizmet geliri içinde ödeme gecikmeleri ve batýk borçlar henüz tehlikeli boyuta ulaþmamýþ durumda. Ýþte bu nedenle mevduat bankalarý ferdi kredileri artýrmayý ve kredi kartý daðýtmayý sürdürüyor.