Türkiye 'hayýr' dedi



BM'de Ýran'a yeni yaptýrýmlar 12 evet oyuyla kabul edildi. Türkiye ve Brezilya 'hayýr' oyu kullandý. Lübnan çekimser kaldý.

AA


TSÝ 17.00'da baþlamasý planlanan Ýran oturumu yaklaþýk 1 saatlik gecikmenin ardýndan baþladý.

Oturumun Türkiye ve Brezilya'nýn yürüttüðü telefon istiþareleri nedeniyle geciktiði bildirildi.

Oturumda ilk sözü Brezilya aldý. Brezilya'nýn BM daimi temsilcisi, yaptýrýmlara "hayýr" oyu vereceklerini ifade etti. Brezilya'dan sonra Türkiye de oyunu açýkladý.

YAPTIRIM NELER ÝüERÝYOR?

BM Güvenlik Konseyi, Ýran'a nükleer programý nedeniyle yeni ve sýký yaptýrýmlar getiren karar tasarýsýný kabul etti.

Tasarý, 15 üyeli Güvenlik Konseyinde Türkiye ve Brezilya'nýn "Hayýr" oyuna karþý 12 "Evet" oyla kabul edildi. Lübnan, çekimser kaldý.

Kararda, Ýran'ýn nükleer ya da balistik programýna katýlan Ýran Atom Enerjisi Kurumuna baðlý Ýsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi Baþkaný Cevad Rahiki'ye ve toplam 40 Ýran kuruluþa, uluslararasý alanda mal varlýklarýnýn dondurulmasý ve seyahat yasaðý getirilmesi öngörülüyor. Bu 40 kurum arasýnda 15'i Ýran Devrim Muhafýzlarýna, üçü Ýran Deniz Hatlarýna baðlý kuruluþ bulunuyor.

Ýran'ýn uranyum zenginleþtirme, yeniden iþleme tabi tutma ve aðýr su projelerini askýya almadýðý kaydedilen kararda, Ýran'ýn Konseyin bu konuda kendisine çaðrýda bulunan 2006, 2007 ve 2008 yýllarýndaki kararlarýna uymadýðý ve Uluslararasý Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ile iþbirliði yapmadýðý gerekçesiyle çeþitli önlemler alýndýðý belirtildi.

Kararda, Ýran'ýn UAEK'ye bildirmeden uranyumu yüzde 20 oranýnda zenginleþtirdiði, bundan büyük endiþe duyulduðu ve Ýran'ýn nükleer programýnýn dünyada nükleer silahlarýn yaygýnlaþmasý kapsamýnda risk oluþturduðu bildiriliyor.

Türkiye ve Brezilya'nýn Ýran ile uranyum takas anlaþmasýna da atýfta bulunulan kararda, Türkiye ve Brezilya'nýn diplomatik çabalarýnýn "güven artýrýcý önlem" olarak hizmet edebileceði belirtildi, bununla birlikte Ýran'ýn nükleer meselenin özünü çözmeye yönelik çabalarda bulunmasý istendi.

Karara göre Ýran'a halihazýrda uygulanan BM silah ambargosu oldukça geniþletiliyor, Ýran'ýn nükleer programýyla ilgili olan Ýran bankalarýna yönelik sýký denetim ve yaptýrým getiriliyor. Ayrýca kararda, uluslararasý alanda tüm Ýran bankalarýyla olan alým-satým iþlemlerinin sýký denetimi ve Ýran'a giden ve Ýran'dan gelen gemilerin yasaklanan kargo taþýmalarý yönüne ciddi þüphe duyulmasý durumunda açýk sularda sýký kontrolü de öngörülüyor.

Konseyin 5 daimi üyesi olan ABD, Ýngiltere, Fransa, üin, Rusya ile Almanya (5 1 ülkeleri) arasýnda 5 aydýr müzakere edilen karar tasarýsý üzerinde en sonunda geçen ay uzlaþma saðlanmýþ ve tasarý 18 Mayýsta Konseyin 10 geçiciüyesine sunulmuþtu.



ANLAþMAYI UYGULAMAMIZ ÝüÝN YETERLÝ ZAMAN TANINMALI

BM Güvenlik Konseyi'nde Türkiye adýna konuþan BM daimi temsilcisi Ertuðrul Apakan Türkiye'nin yaptýrýmlara karþý oy kullanacaðýný þöyle açýkladý:

Biz hiçbir ülkenin nükleer silahýna sahip olmasýný istemiyoruz. Bu Türkiye için çok önemli konulardan biridir. Türkiye Ýran'ýn nükleer programlarýnýn barýþçýl olduðunu uluslararasý alanda bir kez daha teyit ediyoruz. Türkiye ve Brezilya bu yüzden Ýran ile anlaþmayý imzalamýþtýr. Bu anlaþma sorunun kapsamlý çözümüne yardýmcý olmayý amaçlamýþtýr. Bu anlaþmanýn uygulanmasý için yeterli ölçüde zaman tanýnmalý. Aleyhte oy veriyor olmamýz, bu alandaki çalýþmalarýmýzda farklý bir þekilde yönlendirebilmemiz içindir. Bu soruna barýþçýl bir çözüm bulma gayretimiz sürecek. Uluslararasý toplumun kaygýlarýný da paylaþýyoruz elbette."

Türkiye, Brezilya ve Lübnan'ýn oylamada ya "hayýr" oyu kullanmasý ya da çekimser kalmasý bekleniyor.

ABD Dýþiþleri Bakaný Hillary Clinton'ýn "Ýran'a þu ana kadar uygulanan en sert yaptýrýmlarý içeren paket" olarak nitelediði yaptýrým paketin, Ýran'ýn nükleer programýyla ilgisi olan, aralarýnda bir de bankanýn bulunduðu 40 þirket ve bir kiþinin uluslararasý alanda mal varlýklarýnýn dondurularak, seyahat yasaðýna tabi tutulmasý yer alýyor.


09.06.2010 üarþamba 16:48 / VATAN