BüYüK ARAşTIRMACI KüZIM MİRşAN'IN TESBİTLERİ

AT-UKUş BİL FEDERASYONU

BİR OY BİL federasyonu, M.ü.1517ğde AT-UKUş BİL adıyla yeniden yapılandı. Bir adı da AT OY BİLğdirğ Yeni federasyon varlığını M.ü.879 yılına kadar sürdürdü. Bu dönemde de ISUB-URA BİLğ adında ve yapısında da değişiklikler oldu. ünce AT UKUS YüZ oldu, sonra ISUB URUşU TUTUK, OK-OGİS AT UüUK ve nihayet ISUB URA Uü oldu. Daha sonra da bir başka TüRK boyu olan İSKİTLER tarafından yıkıldı. (M.ü.516)
İSKİTLER, KARADENİZğin kuzeyinde (UKRAYNA) OK-UşUY adında bir devlet kurmuş, oralardan aşağıya inmişlerdi.

Bu bilgiler bir asker ve ğtarih yazarığ olan üNRE-BİNBAşIğnın taşa vurdurtmuş olduğu ISUB-URA BİLGE üKüLü üUR EB-EDİZİ başlıklı BİTİG TAşğtan (taşa yazılmış belge) alınmadır. Yazının başlığı ğISUB-URA BİLğin üURğunun (hükümdarının) Başarılarığ demektir.

Bu BİTİG TAş, MOĞOLİSTANğda İKİ-HUşOTğda bulunmuş ve KOTWICZ tarafından 1928ğde yayınlanmıştır.

İSKİTLERğe yenilen ISUB-URALILAR, daha sonra KAFKASLARğa çekilmişler, İSKİT ana devletiyle DEşT-İ KIPüAK konfederasyonunu oluşturmuşlardır. Bu konfederasyon çeşitli şekillerde varlığını CENGİZ HAN zamanına kadar sürdürmüştür. (M.S.1236) Son parçası KAZAN HANLIĞI 1556ğda üarlık Rusyası tarafından yıkılmıştır.

AT-UKUş BİL konfederasyonunun başkenti AT OĞI BOLIKğtır. Bu konfederasyonu oluşturan devletler ise şöyle idi:

- URALLARğda üKüGİMİN YIş Devleti,

- KARADENİZğin kuzeyinde OK-UşUY Devleti (İSKİTLER),

- KIRIMğda üG-üDüS Devleti,

- HARZEMğde TATAR BİRİLE OK-AT Devleti

- KAFKASLAR ve DOĞU ANADOLUğda ISUB URA BİL Devleti

- AT OMİG İDUK BAş üKİ Devleti ((ARTARHAN Hanlığı )

Federasyonun toprakları SELüNİK KüRFEZİğnden başlayıp MAKEDONYA, BALKANLAR, TUNA KIYILARI, AVRASYA , ORTA ASYA, üST ASYA, MANüURYA, KORE ve KUZEY üİNği kapsıyordu. . DOĞU ANADOLU, HAZAR BüLGESİ ve TİBET te federasyona dahildi.

Bu kadar büyük bir sahada Uü DEVLETLER de olsa, bir süre sonra yeni bir yapılanma ihtiyacı duyulmuş, ve TüRüK BİL FEDERASYONU doğmuştur. (M.ü.879)


***
email: ttrkkan@excite.com