AB BELGELÝ "SüYLENTÝ"; DÝCLE-FIRAT ..............Sadi Somuncuoðlu
Dýþiþleri Bakaný Gül, hem de Baþbakan Vekili sýfatýyla, AB ile ilgili konularda yanlýþ bilgilendirme olduðunu iddia ederken, özellikle "Dicle-Fýrat" üzerinde durup, "söylenti" dedi. Kýzgýnlýðýný, "üok ayýp, yakýþýk almayan yanlýþ enformasyon" sözleriyle yansýttý. Bilgisizlikten, kasýtlý tavýrlardan bahsetti. Yani Gül''e göre, AB''nin, "Fýrat ve Dicle sularý" ile ilgili hiçbir talebi yok. Bunu söyleyen koca Baþbakan Vekili ve AB ile tüm iliþkilerimizi bizzat yürüten kiþi. Belki ayýp olacak ama konu o kadar önemli ki, gerçeðin açýklýða kavuþturulmasý gerekiyor.
Mesela, AB Komisyonu''nun 6 Ekim''de yayýmladýðý Etki Raporu''nun, hem de Gül''ün Dýþiþleri Bakanlýðý''nca yapýlan tercümesinin, "Ulusaþýrý Konular" baþlýklý bölümünün 10.sayfasýný okuyalým; Bölgede önemi bulunan konulardan biri kalkýnma ve sulama için gerekli suya eriþimdir. Ortadoðu''da su konusunun stratejik önemi önümüzdeki yýllarda artacaktýr. Türkiye''nin katýlýmýyla birlikte su kaynaklarýnýn ve altyapý projelerinin uluslararasý yönetimi (Fýrat ve Dicle havzalarý üzerindeki barajlar ve sulama projeleri, Ýsrail ve komþularý arasýnda su alanýnda sýnýr ötesi iþbirliði) AB açýsýndan önemli bir konu haline gelebilecektir.
Ýþte Dicle-Fýrat, iþte diplomatik ifadelerle uluslararasý yönetim ve gizlenmeyen niyetler. Yine ayný raporun devamýnda, "Türkiye''nin özellikle Ortadoðu politikalarýný AB ile uyumlulaþtýrmasý gerektiðinin" altý çiziliyor.
AB Komisyonu''nun 6 Ekim tarihli Tavsiye Raporu''nda da, "Türkiye''nin üyeliði, AB''nin enerji yollarýný daha iyi bir þekilde güvence altýna almasýna yardýmcý olacaktýr. Bu, su kaynaklarý ve baðlantýlý altyapýnýn yönetilmesi açýsýndan AB''nin yeni politikalar geliþtirmesini muhtemelen gerekli kýlacaktýr" deniliyor. Burada da yol öncelikle Dicle-Fýrat''a çýkýyor.
Bir de Avrupa Parlamentosu''nun 15 Aralýk tarihli raporu var. Bunda ise Atatürk Barajý sebebiyle Ýran, Irak, aþaðý Mezopotamya gibi bölgelere su akýþýnýn azaldýðý vurgulanýp, "Bölgesel istikrar ve komþu ülkelerle iliþkilerin iyileþtirilmesi kapsamýnda bu bölgelerin su ihtiyaçlarý konusunda daha hassas olunmasý, suyun adil ve eþit daðýlýmý" isteniyor.
Bunlar açýk olduðuna göre herhalde artýk, sözkonusu belgelerin baðlayýcýlýðý bulunmadýðý veya Türkiye''nin üyeliði halinde olacaklarýn kastedildiði söylenecektir. Ýyi de, 3 Ekim''de kabul edilen Müzakere üerçeve Belgesi ile Türkiye''nin tam üyeliðe alýnmayacaðý ortaya çýktýðý gibi, daha müzakere sürecinde, AB''nin savunma ve dýþ politikasýna uyum þartý var. Yani diðer birçok konuda olduðu gibi Türkiye, AB''nin Dicle-Fýrat ile ilgili politikalarýna da riayet edecek, ama karar mekanizmasýnda yer almayacak.
Belgelerin baðlayýcýlýðýna gelince; MüB''nin 4.maddesinde, müzakerelerin ilerlemesinin, AB Komisyonu''nun 2004 Ýlerleme Raporu, Etki ve Tavsiye Raporu ile yýllýk raporlardaki hususlarýn yerine getirilmesine baðlý olduðu açýkça belirtiliyor. Yani baðlayýcý.
Bir de acaba, MGK durup dururken mi, Dicle-Fýrat''ý görüþüp, sularýn eþit paylaþýmý ve ortak yönetimin kabul edilmemesi kararýný aldý?
AB''YÝ NÝYE ÝLGÝLENDÝRÝYOR?
Bu mesele öyle "söylenti" diye geçiþtirilemeyecek kadar ciddidir ve ABD-AB ortak senaryosu olan Irak''ýn kuzeyindeki, sözde Kürt devletiyle yakýndan alakalýdýr.
AB''nin, Kopenhag kriterleri bahanesiyle, sadece Güneydoðu''muz ile ilgilendiði, PKK bölücü terörünü açýktan desteklediði, bu bölgedeki vatandaþlarýmýzý ana bünyeden koparmak için yýllardýr nasýl çalýþtýðý ortada. Bilindiði gibi bu yýl bir de, Güneydoðu''daki sosyo-ekonomik kalkýnma için inisiyatifin AB''ye verilmesi istendi. Ýþte Dicle-Fýrat''ý da Güneydoðu Projesi''nin ana unsurlarýndan biri olarak görmek zorundayýz. Ve bakýn altyapýsý nasýl hazýrlandý?
Irak''ý iþgalden sonra, Haziran 2003''te yapýlan Dünya Ekonomik Forumu toplantýsýnda, hem de hiçbir resmi sýfat taþýmayan Suriye ve Iraklý katýlýmcýlar, Dicle ve Fýrat sularýnýn, paylaþýlmasý için kulis yaptýlar. Faysal Amin Istrabadi adlý Irak''lý katýlýmcý, Almanya ve Ýspanya Dýþiþleri Bakanlarý ile AB''nin Dýþ Politika ve Savunma temsilcisi Javier Solana''nýn da bulunduðu bir panelde, bunun için "AB''nin Türkiye''ye baský yapmasý gerektiðini" söyledi. Ne tesadüf bundan 3 ay sonra, Irak Su Kaynaklarý Bakaný Abdüllatif Raþid, "Komþularýmýzla suyun üç ülke arasýnda daha adil paylaþýmý konusunda bir anlaþmaya ulaþmak için görüþmek istiyoruz." dedi. Bu geliþmelerden 1 yýl sonra da, Fýrat-Dicle AB raporlarýna girdi.
Ýþte Gül, tüm bunlara "söylenti, yanlýþ bilgilendirme" diyor. Evet bir yanlýþ bilgilendirmenin olduðu açýk ve bunu kimin yaptýðý da ortada. Gül bir de, "Türkiye''nin bugüne kadar süreci çok dikkatli bir þekilde yürüttüðünü" söylüyor ki, eðer diðer meselelerimiz de böyle yürütülüyorsa, ölmüþüz de aðlayanýmýz yok, demektir.
Dicle-Fýrat konusunda böylesine iddialý konuþup, Türkiye''nin çýkarýna olmayan hiçbir þeyin yapýlmayacaðýný ilan eden Gül''ün önünde, son bir fýrsat var. Hadi, AB''nin önümüzdeki günlerde yayýnlayacaðý Ýlerleme Raporu veya Katýlým Ortaklýðý Belgesi''ne Fýrat-Dicle''nin ima yoluyla dahi girmesini engelleyin de görelim!..
Hayýrlý bayramlar dileklerimleð