Unakýtanlar'dan enerjiye dev yatýrým
Bakan Unakýtan’ýn eþi, 2 kýzý ve oðlunun þirketi, termik santral kurmak üzere lisans baþvurusu yaptý
Gülümhan GüLTEN / gazetevatancom / 27.09.2008
Maliye Bakaný Kemal Unakýtan’ýn eþi, 2 kýzý ve oðlu tarafýndan kurulan AB Gýda Sanayi A.þ’nin EPDK’ya, Bandýrma’da 600 MW kurulu güce sahip olacak termik santral kurmak üzere lisans baþvurusu yaptýðý ortaya çýktý. Enerji uzmanlarý Unakýtanlar’ýn yapacaðý yatýrýmýn maliyetinin en az 600 milyon dolar olacaðýna dikkat çektiler.
Mýsýr, yumurta, tavuk derken Maliye Bakaný Kemal Unakýtan’ýn ailesi hedef büyüttü. Maliye Bakaný Kemal Unakýtan’ýn eþi Ahsen Unakýtan’ýn Yönetim Kurulu Baþkaný olduðu, ayrýca yönetimde iki kýzý ve oðlunun da bulunduðu AB Gýda Sanayi Tic. A.þ, Balýkesir Bandýrma’da ithal kömüre dayalý termik santral kurmak üzere harekete geçti.
AB Gýda’nýn Bandýrma’da 600 megawat gücünde bir termik santral kurmak için 28 Temmuz 2008 tarihinde Enerji Piyasasý Düzenleme Kurumu’na baþvurduðu ortaya çýktý. Ýtiraz süresinin bitimi olan 8 Aðustos’a kadar baþvuru askýda kaldý ve herhangi bir kiþisel menfaat itirazý gelmeyince baþvuru resmen deðerlendirmeye alýndý. Lisans baþvurusunun EPDK’nýn önümüzdeki günlerdeki toplantýlarýnda deðerlendirilmesi ve iznin çýkmasý bekleniyor. Bu arada Unakýtanlar enerji alanýnda büyümek için 3 Eylül’de de Zeynep Unakýtan’ýn büyük ortak olduðu ZÝA Enerji þirketini kurdular.
Bürokratý onaylayacak
Unakýtan’ýn lisans baþvurusunu onaylayacak olan EPDK’nýn yeni Baþkaný, Kemal Unakýtan’ýn bakan olduktan sonra üzelleþtirme Ýdaresi Baþkanlýðý’na atadýðý ve 6 yýl baþkan yardýmcýsý olarak kendisine baðlý olarak çalýþan Hasan Köktaþ. Yani Köktaþ, kendisini atayan ve 6 yýl baðlý çalýþtýðý Bakanýnýn santral kurma baþvurusuna izin verip vermemeye karar verecek. Unakýtan’la çok yakýn çalýþan Köktaþ, EPDK Baþkaný Yusuf Günay’ýn ayrýlmasýnýn ardýndan, Ocak 2008’de üzelleþtirme Ýdaresi Baþkan Yardýmcýlýðý görevinden EPDK baþkanlýðýna atanmýþtý.
Unakýtan ailesinin, EPDK’nýn termik santral kurma onayý vereceðinden çok emin olduklarýný gösteren adýmý ise 20 gün önce Bakan Unakýtan’ýn kýzý Zeynep Unakýtan’ýn attýðý ortaya çýktý. Zeynep Unakýtan, 3 Eylül’de, “ZÝA Enerji Ltd” isimli þirket kurarak, resmi lisans kararýný beklemeden enerji sektörüne ticari adýmý atmýþ oldu.
Zeynep Unakýtan’ýn kurucusu olduðu 10 bin YTL sermayeli þirketin ana sözleþmesine göre Unakýtanlar’ýn, elektrik piyasasýnda büyük hedefleri olduðu anlaþýlýyor. Ticaret sicil kayýtlarý Zeynep Unakýtan’ýn 3 Eylül’de kurduðu ZÝA Enerji þirketinin kapsamýný detaylarýyla ortaya koyuyor. þirketin 10 bin YTL’lik sermayesinin yüzde 51’ine karþýlýk gelen 5.100 YTL’si Zeynep Unakýtan’a ait. Kalan yüzde 49’u ise Ýsmail Kýlýç isimli ortaðýna ait.
þirket, elektrik enerjisi üretecek, bunun için her türlü tesisi kuracak, ürettiði elektrik enerjisini toptan ve parekende satýþ lisansý olanlar ve serbest tüketicilere satacak, daðýtým þirketleri ile ortaklýk kuracak, ayrýca santraller için kömür iç ve dýþ ticaretini diðer elektrik enerjisi sektörüyle ilgili çok sayýda farklý iþ de yapabilecek.
600 MW’lik yatýrým ne kadar büyük?
Türkiye’nin kurulu gücü halihazýrda yaklaþýk 40 bin 980 MW seviyesinde. Yani Unakýtanlar Türkiye’nin toplam kurulu gücünün yüzde 1.46’sýna denk gelen bir yatýrýmý yapmaya talipler.
Kurulu güç üzerinden üretilecek enerjiyi bulmak için þöyle bir formül kullanýlýyor: 600x 0.85x 1000x 24x 335... Bu formüle göre Unakýtanlar’ýn termik santralinde yýllýk 4 milyar 100 milyon kilowatsaat’lik elektrik üretilebilecek.
Türkiye’nin 2007 toplam elektrik tüketimi 190 milyar kilowatsaat oldu. Unakýtanlar’ýn üreteceði elektrik yýllýk tüketimin yüzde 2.1’ine denk gelecek.
Unakýtanlar ürettikleri her bir kilowatsaat elektriði ortalama 10 euro/cent’ten satabilecekler. Yani yýllýk cirolarý 410 milyon euro’yu bulacak.
Termik santrallerde karlýlýðýn amortisman hariç ortalama yüzde 15 olduðu biliniyor. Yani bu ciroya göre Unakýtanlar yatýrýmý finanse ettikten sonra her yýl 60 milyon euro kazanabilecekler.
Türkiye’nin en önemli termik santrali olan Yataðan’ýn kurulu gücü 630 MW seviyesinde bulunuyor.
Yatýrým maliyeti en az 600 milyon dolar
Termik santralde kurulum maliyetinin kullanýlan teknolojiye ve ülkesine göre deðiþmekle birlikte Megawat baþýna en az 1 milyon dolar olduðunu belirtiyorlar. þayet çevreye duyarlý yüksek teknolojili bir santral kurmak isterseniz yatýrým maliyeti 1.5 hatta 2 milyon dolara kadar da çýkabiliyor. Bu hesaba göre 600 MW’lýk bir santralin yatýrým maliyetinin en az 600 milyon dolar olmasý gerekiyor. Bu santralde yýllýk yaklaþýk 4.1 milyar kilowatsaat elektrik üretilebilecek. Devlet þu an elektriðin kilowatsaat’ini 8 ile 10 euro/cent’ten alýyor. EPDK’nýn elektrik borsasýnda 1 kwh elektrik 10 euro/cent. Yani 4.1 milyar kilowatsaat elektrik üretecek bir santral yýlda 410 milyon euro’luk bir ciroya sahip olacak.
Kuþ gribi fýrsat yarattý yumurtayý likit yaptýlar
Maliye Bakaný Kemal Unakýtan’ýn çocuklarýnýn kurduðu AB Gýda’da halen yemlik fosfat, pastorize yumurta, kabuklu yumurta, yumurta tozu, yem ve organik gübre üretiliyor. Kuþ gribi salgýný döneminde Unakýtan’lar likit yumurta ürününü piyasaya çýkararak pazardan pay kapmaya çalýþmýþlardý. Unakýtanlar’ýn AB Gýda’sý geçmiþte mýsýr ithalatý ile de gündeme geldi. Kemal Unakýtan, meclis kürsüsünden sözkonusu mýsýrlarýn tesiste bulunan tavuklara yem olmasý için ithal edildiðini söylemiþti.
...